علي ايمان‌زاده / دانشيار روان‌شناسي تربيتي دانشگاه تبريز    aliimanzadeh@tabrizu.ac.ir
دريافت: 20/09/1396 ـ پذيرش: 02/02/1397
چکيده
مرگ‌انديشي در تمام اديان آسماني، بخصوص در دين اسلام، يک برنامه تربيتي براي تکامل و سعادت انسان‌هاست. هدف اين پژوهش، بررسي تجربيات زيسته سالمندان از مرگ‌آگاهي و مرگ‌انديشي و پيامدهاي ناشي از آن است كه يا رويکرد کيفي و روش پديدارشناسي تفسيري تدوين يافته است. شرکت‌کنندگان در اين پژوهش20 نفر از سالمندان خانه سالمندان خوبان تبريز بودند که به صورت نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها با توجه به مصاحبه‌هاي عميق، فردي و نيمه‌ساختاريافته گردآوري شد. پس از پياده‌سازي مکتوب مصاحبه، براساس رويکرد هرمنيوتيک و براساس روش ديکلمن و همكاران مصاحبه‌ها مورد تجزيه ‌و ‌تحليل قرار گرفتند. از تجربيات اين افراد 4 مضمون (درون‌مايه) اصلي هويت مرگ، موانع مرگ‌انديشي، پيامدهاي مرگ‌انديشي و راه‌هاي تقويت مرگ‌انديشي و 17 مضمون يا درون‌مايه فرعي به دست آمد. مرگ‌آگاهي و مرگ‌انديشي در سالمندان، علاوه بر ايجاد نگاهي مثبت و واقع‌گرايانه نسبت به زندگي، مي‌تواند در کاهش نگراني‌هاي دوره سالمندي از جمله اضطراب مرگ نقش اساسي ايفا کند.
كليد‌واژه‌ها: مرگ‌انديشي، سالمندان، پديدارشناسي تفسيري.