سال سيزدهم، شماره سوم، پياپي 51، پاييز 1399

* حميد مهديزاده / دانشجوي دکتري قرآن و روان‌شناسي، جامعة‌المصطفي العالميه    amirmahdizeh@yahoo.com
حسن تقيان / استاديار گروه روانشناسي، جامعة‌المصطفي االعالميه    taghian@ut.ac.ir
مسعود آذربايجاني / دانشيار گروه روانشناسي، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه    mazarbayejani110@yahoo.com
دريافت: 13/05/1398 ـ پذيرش: 16/09/1398

چکيده
اين پژوهش، با هدف اعتباريابي و رواسازي آزمون جهت‌گيري مذهبي، با تکيه بر اسلام در نوجوانان دبيرستاني انجام شد. روش تحقيق، توصيفي به شيوة اکتشافي بود. جامعة آماري، دانش‌آموزان دبيرستان‌هاي شهر قم (15-20 سال) كه 578 نفر از آنان، به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب گرديدند. ابزار پژوهش عبارت بود از: آزمون جهت‌گيري مذهبي و آزمون سبک زندگي اسلامي. داده‌ها، با روش تحليل عاملي اکتشافي، با شيوة تحليل مؤلفه‌هاي اصلي و تحليل مانوا تحليل شدند. بررسي روايي محتوايي و صوري، به اصلاح 2 سؤال و حذف 3 سؤال‌ نامتناسب براي نوجوانان انجاميد. ضريب آلفاي کرونباخ آزمون، برابر با 91/0 به‌دست آمد. تعداد عوامل در نمونة جمعيت نوجوان، داراي 4 عامل است که بر خلاف نسخة اصلي و اجراشده در ميان بزرگسالان است که مشتمل بر دو عامل بود. اين عامل‌ها، 34 درصد واريانس جهت‌گيري مذهبي در نوجوانان را تبيين کرد. در نتيجة تحليل عاملي، 14 سؤال به‌عنوان سؤال‌هاي نامناسب حذف شدند. روايي همزمان آزمون جهت‌گيري مذهبي با آزمون سبک زندگي اسلامي نيز (70/0)، از طريق ضريب همبستگي پيرسون به‌دست آمد. با توجه به روايي عاملي، روايي همگرا و اعتبار مناسب آزمون جهت‌گيري مذهبي در ميان نوجوانان، استفاده از آن در پژوهش‌هاي مربوط به نوجوانان توصيه مي‌گردد.
کليدواژه‌ها: جهت‌گيري مذهبي، اعتباريابي، رواسازي، سنجش دين‌داري، روان‌شناسي اسلامي.