* اعظم بيانلو / دکتراي روانشناسي، گروه روانشناسي دانشگاه الزهراء، تهران a.bayanlou@yahoo.com
رضا جعفري هرندي/ دانشيار گروه علوم تربيتي، دانشگاه قم rjafarih@gmail.com
دريافت: 23/04/1400 ـ پذيرش: 24/07/1400
چکيده
با شيوع ويروس عالمگير کوويد 19 نهتنها سلامت جسم، بلکه سلامت روان ميليونها انسان در معرض خطر قرار گرفت. به سبب نقش اعتقادات ديني در افزايش سازوکارهاي انطباقي انسانها، اين پژوهش ارتباط «نگرش ديني» با «اضطراب سلامت» و «اضطراب مرگ» افراد در معرض کوويد 19 و افراد عادي را بررسي کرده است. روش پژوهش از نوع «توصيفي ـ همبستگي» بوده است. 368 تن به روش «در دسترس» و داوطلبانه در اين پژوهش شرکت کردند. از مقياس «نگرشسنج ديني»، پرسشنامه «سنجش اضطراب سلامت» و پرسشنامه «سنجش اضطراب مرگ» براي جمعآوري دادهها استفاده شده است. دادهها با استفاده از آزمون t مستقل، همبستگي پيرسون و رگرسيون تجزيه و تحليل شد. مطابق يافتهها، متغير «اضطراب سلامت» و «اضطراب مرگ» بين افراد در معرض کوويد 19 و عادي تفاوت معناداري داشت؛ ولي در نگرش ديني دو گروه تفاوت معناداري بهدست نيامد. در افراد در معرض کوويد 19 ارتباط «نگرش ديني» با «اضطراب سلامت» و «اضطراب مرگ» معنادار بود، درحاليکه در افراد عادي ارتباط معناداري وجود نداشت. همچنين متغير «نگرش ديني» توانست «اضطراب سلامت» و «اضطراب مرگ» را در افراد در معرض کوويد 19 پيشبيني کند. ميتوان نتيجه گرفت که افراد در معرض کوويد 19 بيش از افراد عادي نشانههاي بدني را به صورت علائم تهديدآميز تفسير ميکنند و افکار منفي و مزاحم بيشتري درباره مرگ خود يا اعضاي خانوادهشان دارند. اما به نظر ميرسد مطابق نظريه «مديريت وحشت»، باورهاي ديني پيشبينيکننده خوبي براي کاهش اضطراب سلامت و اضطراب مرگ در همهگيريها، بهويژه در افراد در معرض بيماري است. به همين سبب، توصيه ميشود در مواردي همچون همهگيريها، مداخلههاي ديني بيش از گذشته مدنظر قرار گيرد.
کليدواژهها: نگرش ديني، اضطراب سلامت، اضطراب مرگ، کوويد 19.