Ravanshenasi Wa Din, Volume 5, Issue 3, No 19, Year 2025 , Pages 97-115
The Design and Validation of Spiritual outlook Measurement Questionnaire
Article Type:
Research
Writers:
Shahriyar Shahidi / associate professor of psychology department, Shahid Beheshti University / shahriarshahidi@hotmail.com
Abstract:
The present paper aims at designing and validating a questionnaire in order to "measure spiritual outlook". Accordingly, a test including forty three items with five choices was designed using "Likert scale scoring" system. The face and content validity of items were analyzed though asking the opinions of 19 expert professors, and their reliability was obtained (0/61) through conducting the test on 40 university students using "test-retest" method with a five- week interval. Then the questionnaire was completed by 235 students of Shahid Beheshti University and two factors with the special amount above 5 were identified using factor analysis by "varimax rotation" method. These two factors were as follows: "spiritual outlook", and "spiritual ability". Furthermore, internal consistency of questionnaire (0/91) was obtained through calculating Cornbach's Alpha. The research findings showed that the questionnaire of "measuring spiritual outlook "has appropriate validity and reliability and can be used as an appropriate tool for conducting research on spirituality and spiritual development.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :ساخت و اعتباریابی پرسش‌نامه «سنجش نگرش معنوی»
Abstract:
هدف از انجام این پژوهش ساخت و اعتباریابی پرسش نامه ای به منظور «سنجش نگرش معنوی» است. بر این اساس، 43 سؤال 5 گزینه ای به روش «نمره گذاری لیکرت» طرّاحی شد. روایی صوری و محتوایی سؤالات از طریق نظرخواهی از 19 نفر از استادان متخصص مورد بررسی قرار گرفت و پایایی آن نیز از طریق اجرا بر روی 40 نفر از دانشجویان به روش «بازآزمایی» و به فاصله‌ی زمانی 5 هفته،61/0 محاسبه شد. سپس پرسش نامه بر روی 235 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی اجرا شد و با استفاده از تحلیل عوامل با روش «چرخشی» از نوع «واریماکس» 2 عامل با مقدار ویژه‌ی بالاتر از 5 به شرح ذیل مشخص گردید: «نگرش معنوی»، «توانایی معنوی». همچنین همسانی درونی پرسش نامه از طریق محاسبه‌ی آلفای کرونباخ، 91/0 به دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده، پرسش نامه‌ی «سنجش نگرش معنوی» از اعتبار و روایی مناسب برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری مناسب برای پژوهش در زمینه‌ی معنویت و رشد معنوی استفاده کرد.
References:
- الهی، بهرام، معنویت یك علم است، ترجمة فرزاد یمینی، چ چهارم، تهران، جیحون، 1380.
- اژدری، پری سیما و دیگران، « بررسی تاثیر عرفان و معنویت بر سلامت روان دانش آموزان»، فصلنامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، سال پنجم، ش دوم، 1389، ص 105- 127.
- حسین‌چاری، مسعود و حمیدرضا ذاكری، « تاثیر زمینه‌های تحصیلی دانشگاهی، علوم دینی و هنری بر هوش معنوی؛ كوششی در راستای رواسازی و پایایی سنجی مقیاس هوش معنوی»، اندازه‌گیری تربیتی، سال اول، ش اول، 1389، ص73- 93.
- حمدیه، مصطفی و شهریار شهیدی، اصول و مبانی بهداشت روانی، چ چهارم، تهران، سمت، 1389.
- شریفی، احسان و دیگران، « ساخت و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه گرایش‌های معنوی در دانشجویان دانشگاه اصفهان»، مطالعات اسلام و روانشناسی، سال اول، ش دوم، 1387، ص 59- 78.
- شهیدی، شهریار، روان درمانی ومعنویت، سخنرانی ماهانة انجمن روانشناسی ایران، تهران، فرهنگسرای اندیشه، 1379.
- عبداله‌زاده، حسن و دیگران، هوش معنوی(مفاهیم،سنجش و كاربردهای آن)، تهران، روان‌سنجی، 1388.
- عبداله‌زاده،حسن، ساخت وهنجاریابی پرسش‌نامه هوش معنوی، تهران، روان سنجی، 1388.
- غباری‌بناب، باقر و دیگران، « ساخت مقیاس تجربه معنوی دانشجویان»، روانشناسی، سال نهم، ش سوم، 1384، ص 261- 278.
- ـــــ، « هوش معنوی»، اندیشه نوین دینی، ش دهم، 1386، ص 125-147.
- كریمی، یوسف، روانشناسی اجتماعی، چ دوم، تهران، ارسباران، 1375.
- كشمیری، مهدیه و فاطمه عرب احمدی، « هنجاریابی مقدماتی آزمون هوش معنوی در دانشجویان دانشگاه منابع طبیعی گرگان»، پایان‌نامه كارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور مركز بهشهر، 1387.
- كلانتری، م، « رابطه‌ی سبك زندگی و سلامت»، برگرفته از سایت نهاد رهبری، 1386.
- مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 26، تهران، صدرا، 1387.
- ـــــ، انسان و ایمان، چ سی و هفتم، تهران، صدرا، 1389.
- نارویی‌نصرتی، رحیم، « دین و معنویت نگاهی دینی-روان‌شناختی»، مبانی نظری مقیاس‌های دینی، گزیده مقالات همایش مبانی نظری و روان‌سنجی مقیاس دینی، به كوشش محمدرضا سالاری فر، مسعود آذربایجانی، عباس رحیمی‌نژاد، تهران، حوزه ودانشگاه، 1390.
- وست، ویلیام، روان درمانی و معنویت، ترجمة شهریار شهیدی و سلطانعلی شیرافكن، تهران، رشد، 1388.
- Albarracin, D., Johnson, B.T., Zanna, M.P, The Handbook of Attitudes, NJ Laurence Erlbaum Associates, 2005.
- Amram,Y& Drayer,C, The Development and Preliminary validation of the Integrated Spiritual Intelligence scale(ISIS), Palo Alto,CA: Institute of Transpersonal Psychology working Paper.Available on http://www.Geocities.com/isisfindings/ , 2007.
- Elkins,D.N.,Hedstorm,L.J.,Hughes,L.L.,Leaf,J.A.and saunders,C,((towards a humanistic-phenomenological spirituality)), Journal of Humanistic Psychology, 28(4), 1988,P: 5-18.
- Emmons,R.A,(( The Psychology of ultimate cancerns)), Motivation and Spirituality in personality, Guilford Press, NY, 1999.
- Emmons, RA , ((Is spirituality an intelligence? Motivation, cognition and the psychology of ultimate concern)), The International Journal for the Psychology of Religion, 10(2), 2000, 54 – 64.
- Gardner, H ,(( A case against spiritual intelligence)), The International Journal for the Psychology of Religion, 10(1), 2000, 27 – 34.
- Hardy.A, The spiritual Nature of Man, Oxford, Clarendon Press, 1979.
- King,D.B, Rethinking claims of spiritual intelligence:A definition,modal &measure, Unpublished master’s thesis, Trent Univercity,Peterborough, Ontario,Canada, 2008.
- Mayer, J.D, ((Spiritual Intelligence or Spiritual Consciousness?)) , Journal of Psychology and Religion, 10, 2000 , 47-56.
- Nasel,D. D, Spiritual orientation in Relation to spiritual intelligence: A consideration of traditional Chrisitanity and New Age/individualistic spirituality, unpubished thesis, Australia, 2004.
- Noble, K ,((Spiritual intelligence: A new frame of mind)), Advanced Development, 9, 2000, 1 – 29.
- Peterson, C and Seligman, MEP, Character Strengths and Virtues, A Handbook and Classification, Oxford University Press, Oxford, 2004.
- Poloutzian, RF and Park, CL, Handbook of Psychology of Religion and Spirituality, Guilford Press, NY, 2005.
- Vaughan,F,The Future of Transpersonal Psychology, Paper presented to the 25th convocation of the Association for Transpersonal Psychology, Monterey, California, 1993.
- Vaughan,F, ((What is spiritual intelligence?)) Journal of Humanistic Psychology, 42,(2), 2003.
- Woolman,R.R,Thinking with your soul: Spiritual intelligence and why it matters, New York, Harmony, 2001.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Shahidi, Shahriyar, Farajniya, Saeideh.(2025) The Design and Validation of Spiritual outlook Measurement Questionnaire. Ravanshenasi Wa Din, 5(3), 97-115
Shahriyar Shahidi; Saeideh Farajniya."The Design and Validation of Spiritual outlook Measurement Questionnaire". Ravanshenasi Wa Din, 5, 3, 2025, 97-115
Shahidi, S, Farajniya, S.(2025) 'The Design and Validation of Spiritual outlook Measurement Questionnaire', Ravanshenasi Wa Din, 5(3), pp. 97-115
