Ravanshenasi Wa Din, Volume 11, Issue 2, No 42, Year 2025 , Pages 115-125

    Investigating the Moderating Role of Religious Adherence on the Relationship of the early Maladaptive Psychological Bases and Irrational Beliefs

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    ✍️ Abassali Haratiyan / Ph.D. Student in General Psychology, Research Institute of Hawzah and University / a.haratiyan@gmail.com
    Masuod Jan bozorgi / Professor at the Department of Psychology, Research Institute of Hawzah and University / janbo@rihu.ac.ir
    Mojghan Agah / Assistant Professor of Psychology, Garmsar PNU Uni / AGAH.MOJGAN@YAHOO.COM
    Mohammad Hassan Abouei Mehrizi / BA in Educational Sciences, Farhangian University, Shahid Beheshti College, Mashhad
    Pages: 115-125 Receive Date: 2025/04/04 Accept Date: 2025/04/04
    Abstract: 
    Using the correlation method this paper seeks to study the moderating role of adherence to religious beliefs on the relationship of the first maladaptive psychological bases and irrational beliefs. The statistical society of this study is married individuals in the province of Semnan. Using multi-stage random sampling 782 people was selected from the whole population. This survey uses Pearson correlation methods and Z Fisher test to analyze the data. The findings prove the moderating role of adherence to religious beliefs, that is, religious adherence significantly enhances the relationship between the early maladaptive psychological bases and the irrational beliefs.
    Keywords: 
    religious adherence
    early maladaptive psychological bases
    irrational beliefs
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :بررسی نقش تعدیل‌کننده‌ی پایبندی مذهبی در رابطه‌ی روان‌بنه‌های ناسازگار اولیه با باورهای غیرمنطقی
    Abstract: 
    این پژوهش، از نوع همبستگی است و به منظور بررسی نقش تعدیل کننده‌ی پایبندی مذهبی در رابطه‌ی روان بنه های ناسازگار اولیه با باورهای غیرمنطقی انجام شده است. جامعه‌ی آماری این پژوهش را متأهلین استان سمنان تشکیل می دهند. از کل جامعه‌ی آماری، تعداد 782 نفر با استفاده از نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای به عنوان پژوهش انتخاب شد. داده ها با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و آزمون Z فیشر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج، نقش تعدیل کنندگی متغیر پایبندی مذهبی را تأیید کرد؛ بدین معنا که پایبندی مذهبی، به شکل معناداری رابطه‌ی روان بنه های ناسازگار اولیه با باورهای غیرمنطقی را تقویت می کند.
    Keywords: 
    پایبندی مذهبی
    باورهای غیرمنطقی
    روان‌بنه‌های ناسازگار اولیه.
    References: 
    • ازخوش، منوچهر و علي عسگري، 1386، «اندازه‌گيري باورهاي غيرمنطقي در روابط زناشويي: استانداردسازي پرسش‌نامه باورهاي ارتباطي»، روان‌شناسان ايراني، سال چهارم، ش 14، ص 137-153.
    • آهي، قاسم و همكاران،‌ 1386، «اعتباريابي مقياس طرح‌واره سازش نايافته (فرم كوتاه)»، روان‌شناسي و علوم تربيتي دانشگاه تهران، سال سي و ششم، ش 3، ص 5-20.
    • آيينه‌چي، عباس، 1390، رابطه سبك‌هاي والديني و باورهاي غيرمنطقي والدين و تأثير آن بر پايبندي مذهبي فرزندان، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • بابايي، سميه، 1384، بررسی رابطه بین هسته اصلی باورها و توانایی خودمهارگری خوردن با نشانه‌های اختلال‌های خوردن در دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی، پايان‌نامه كارشناسي ارشد، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
    • بهرامي احسان، هادي و سعيد پورنقاش تهراني، 1388، «رابطه ابعاد شخصيت و جهت‌گيري مذهبي»، روان‌شناسي (دانشگاه تبريز)، سال چهارم، ش 13، ص 1-18.
    • بهرامي احسان، هادي و آناهيتا تاشك، 1383، «ابعاد رابطه ميان جهت‌گيري مذهبي و سلامت رواني و ارزيابي مقياس جهت‌گيري مذهبي»، روان‌شناسي و علوم تربيتي، سال سي و چهارم،‌ ش 2، ص 41-63.
    • بيابانگرد، اسماعيل، 1384، روش‌ه‍ای‌ ت‍ح‍ق‍ی‍ق‌ در روان‌ش‍ن‍اس‍ی‌ و ع‍ل‍وم‌ ت‍رب‍ی‍ت‍ی،‫ تهران، دوران.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
    • جان‌بزرگي، مسعود، 1386، «جهت‌گيري مذهبي و سلامت روان»، پژوهش در پزشكي، سال سي و يكم، ش 4، ص 345-350.
    • جان‌بزرگي، مسعود، 1388، «ساخت و اعتباريابي آزمون پايبندي مذهبي براساس گزاره‌هاي قرآن و نهج‌البلاغه»، مطالعات اسلام و روان‌شناسي، سال سوم، ش 5، ص 79-106.
    • جان‌بزرگي، مسعود، 1389، نشست روان‌شناسي «درمانگري مذهبي»، انجمن روان‌شناسي اسلامي، قم، انجمن‌هاي علمي حوزه.
    • دائمي، فاطمه و مسعود جان‌بزرگي، 1390، «تأثير سبك والديني و روان‌بنه‌هاي ناسازگار اوليه مادران بر حرمت‌خود كودكان»، علوم رفتاري، سال پنجم، ش 2، ص 172-165.
    • دوناپوش، علي، 1377، هنجاريابي مقدماتي آزمون باورهاي غيرمنطقي جونز براي دانش‌آموزان پسر و دختر 18-15 ساله دبيرست آنهاي دولتي شهر ياسوج در سال تحصيلي 76-1375، پايان‌نامه كارشناسي ارشد، تهران، دانشگاه تربيت معلم.
    • رجايي، عليرضا و همكاران، 1388، «باورهاي مذهبي اساسي، بحران هويت و سلامت عمومي جوانان»، روان‌شناسي تحولي، سال ششم، ش 23، ص 97-107.
    • رشيدي، فرنگيس و همكاران، 1389،‌ «نقش باورهاي غيرمنطقي بر سلامت روان دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران»، انديشه‌هاي تازه در علوم تربيتي، سال پنجم، ش 18، ص 49-65.
    • ريزو، لارنس. پي و همكاران، 2007، طرح‌واره‌هاي شناختي و باورهاي بنيادين در مشكلات روان‌شناختي، ترجمة رضا مولودي و سيما احمدي، تهران، ارجمند.
    • شايقيان، زينب و همكاران، 1390، «بررسي طرح‌واره‌ها و پيوند والديني در دختران نوجوان با وزن طبيعي، چاق و يا داراي علائم بي‌اشتهايي عصبي»، پژوهنده، ش 1، ص 30-38.
    • غرايي، بنفشه و همكاران، 1387، «بررسي ارتباط سلامت روان با مذهب دروني و بيروني در شهر كاشان»، پژوهش‌هاي نوين روان‌شناختي (دانشگاه تبريز)، سال سوم، ش 10، ص 59-83.
    • فري، مايكل، 2008، شناخت درمانگري گروهي، ترجمة مسعود جان‌بزرگي، قم،‏ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه‬‏‫.‬‬‬‬‬‬‬‬
    • فقيهي، علي‌نقي و همكاران، 1385، «بررسي الگوي دينداري از منظر قرآن و سنت»، انديشه ديني، سال هشتم، ش 19، ص 41-70.
    • گردي، فلور و همكاران، 1384، «رابطه سلامت رواني با تفكرات غيرمنطقي در دانشجويان دانشگاه شهيد بهشتي»، پژوهش‌هاي روان‌شناختي، سال هشتم، ش 3و 4، ص 45-61.
    • مركز آمار ايران، 1391، گزيده نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن 1390، تهران، مركز آمار ايران، قابل دسترسي در: http://www.amar.org.ir
    • يانگ، جفري، 1999، شناخت‌درماني اختلالات شخصيت: رويكرد طرح‌واره‌محور، ترجمة علي صاحبي و حسن حميدپور، تهران، آگه.
    • يانگ، جفري و همكاران، 2003، طرح‌واره درماني: راهنماي كاربردي براي متخصصين باليني، ترجمة حسن حميدپور، تهران، ارجمند.
    • يوسفي، ناصر و همكاران، 1389، «مقايسه طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه در همسران مطلقه و عادي به‌عنوان پيش‌بيني‌كننده طلاق»، انديشه و رفتار، سال شانزدهم، ش 60، ص 21-33.
    • Abbotts, J, et al, 2004, Is going to church good or bad for you? Denomination, attendance and mental health of children in West Scotland, Journal of Social Science and Medicine, n. 58, p. 645–656.
    • Antoine, P, et al, 2008, Development and validation of the Cognitive Inventory of Subjective Distress, International Journal of Geriatric Psychiatry, n. 23, p. 1175-1182.
    • Bjorck, J, & Thurman, J, 2007, Negative life events, patterns of positive and negative religious coping, and psychological functioning, Journal for the Scientific Study of Religion, n. 46, p. 159–167.
    • Bulter, L, 2002, Self-concept as a predictor of college freshman academic adjustment, College Student Journal, 36(2), p. 234-246.
    • Calvete, E, et al, 2005, The Schema Questionnaire- Short Form: Structure and Relationship with Automatic Thoughts and Symptoms of Affective Disorders, European Journal of Psychological Assessment, n. 21, 2, p. 90-99.
    • Carpenter, T.P, et al, 2011, Religious Coping, Stress, and Depressive Symptoms Among Adolescents: A Prospective Study, Psychology of Religion and Spirituality, 4(1), p. 19-30.
    • Daaleman, T.P, & VandeCreek, L, 2000, Placing religion and spirituality in end-of-life care, Journal of the American Medical Association, n. 284, p. 2514-2517.
    • Datilio, F.M, 2000, Cognitive-behavior strategies. In J. Carlson and L. Sperry (Eds.). Brief therapy with individuals and couples. (pp.33-70). Phoenia, Az: Zeig, Turker and Theisen.
    • Derubeis, R.J, & Beck, A.T, 1998, Cognitive therapy. In K.S. Dobson (Ed.), Handbook of cognitive-behavior therapies (pp. 273-306). New York: Guilford Press.
    • Dulong, J, 2007, How Can I Keep From Suffocating in A Relationship? Psychology Today, 40(1), p. 46-47.
    • Eliassen, A.H, et al, 2005, Subjective religiosity and depression in the transition to adulthood, Journal for the Scientific Study of Religion, n. 44, p. 187–199.
    • Ellis, A, 2000, How to control your anxiety before it controls you, New York, Citadel Press.
    • Epstein, N, 1986, Cognitive Marital Therapy: Multi level assessment and intervention, Journal of Rational-Emotive Therapy, n. 4, p. 68-81.
    • Gall, T.L, et al, 2009, A longitudinal study on the role of spirituality in response to the diagnosis and treatment of breast cancer, Journal of Behavioral Medicine, n. 32, p. 174–186.
    • Haseley, J.L, 2006, Marital Satisfaction among Newly Married Couples: Association with Religiosity and Romantic Attachment Style, Dissertation Prepared for the Degree of doctot of philosophy, University of north Texas.
    • Jones, R.G, 1969, A factored measure of Ellis's irrational belief system, Dissertation Abstracts International, n. 29, p. 4379-4380.
    • Kézdy, A, et al, 2011, Religious doubts and mental health in adolescence and young adulthood: The association with religious attitudes, Journal of Adolescence, n. 34, p. 39–47.
    • Kim, Y, et al, 2004, Spirituality and affect: A function of changes in religious affiliation, Personality and Individual Differences, n. 37, p. 861-870.
    • Lee, B, 2007, Moderating Effects of Religious/Spiritual Coping in the Relation Between Perceived Stress and Psychological Well-Being, Pastoral Psychology, n. 55, p. 751-759.
    • Marsh, R, & Dallos, R, 2001, Roman Catholic couples: wrath and religion, Journal of Family Process, 40(3), p. 343-360.
    • Neelman, J, ET AL, 1997, Tolerance of suicide, religion and suicide rates: an ecological and individual study in western countries, Psychological Medicine, 27(5), P. 165-171.
    • Nelson, C.J, ET AL, 2002, Spirituality, religion, and depression in the terminally ill, Psychosomatics, n. 43, P. 213–220.
    • Pargament, K.I, et al, 1999, The vigil: Religious and search for control in the hospital waiting room, Journal of Health Psychology, 4 (3), p. 327-341.
    • Park, C.L, 2012, Religious and Spiritual Aspects of Meaning in the Context of Work Life. Ads in "Psychology of Religion and Workplace Spirituality", Hill, P.C.; Dik, K.D. and Dik, B.J.; IAP publisher.
    • Piko, B, & Fitzpatrick, K, 2004, Substance use, religiosity, and other protective factors among Hungarian adolescents, Addictive Behaviors, n. 29, p. 1095–1107.
    • Pirutinsky, S, et al, 2011, Does social support mediate the moderating effect of intrinsic religiosity on the relationship between physical health and depressive symptoms among Jews? Journal of Behavioral Medicine, n. 34, p. 489-496.
    • Racine, C, 2005, Does religious coping moderate the relationship between early maladaptive schemas and negative trait affect, college adjustment, and alcohol use? Unpublished Doctoral Dissertation, New York University.
    • Rice, K.G, et al, 2006, Cognitive-affective mediators of perfectionism and college student adjustment, Personality and Individual Differences, n. 40, p. 463-473.
    • Rohda, D.C, 2009, The Mediating/Moderating Effects of Intrinsic Religiosity on the Gratitude-Health Relationship. Master's Thesis. Department of Clinical Psychology. East Carolina University.
    • Shek, D.T.L, 2012, Spirituality as a Positive YouthDevelopment Construct: AConceptual Review, Scientific World Journal.
    • Verhagen, P, et al, 2010, Religion and Psychiatry: Beyond Boundaries. Wiley press.
    • Waller, G, et al, 2001, Psychometric Properties of the Long and Short Versions of the Young Schema Questionnaire: Core Beliefs among Bulimic and Comparison Women, Journal of Cognitive Therapy and Research, 25(2), p. 137-147.
    • Young, J.E, 1998, Young Schema Questionnaire. Short form (1st Ed). New York: Cognitive Therapy Center.
    • 68 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Haratiyan, Abassali, Jan bozorgi, Masuod, Agah, Mojghan, Abouei Mehrizi, Mohammad Hassan .(2025) Investigating the Moderating Role of Religious Adherence on the Relationship of the early Maladaptive Psychological Bases and Irrational Beliefs. Ravanshenasi Wa Din, 11(2), 115-125

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Abassali Haratiyan; Masuod Jan bozorgi; Mojghan Agah; Mohammad Hassan Abouei Mehrizi."Investigating the Moderating Role of Religious Adherence on the Relationship of the early Maladaptive Psychological Bases and Irrational Beliefs". Ravanshenasi Wa Din, 11, 2, 2025, 115-125

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Haratiyan, A, Jan bozorgi, M, Agah, M, Abouei Mehrizi, M.(2025) 'Investigating the Moderating Role of Religious Adherence on the Relationship of the early Maladaptive Psychological Bases and Irrational Beliefs', Ravanshenasi Wa Din, 11(2), pp. 115-125

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Haratiyan, A, Jan bozorgi, M, Agah, M, Abouei Mehrizi, M. Investigating the Moderating Role of Religious Adherence on the Relationship of the early Maladaptive Psychological Bases and Irrational Beliefs. Ravanshenasi Wa Din, 2025; 11(2): 115-125