Ravanshenasi Wa Din, Volume 17, Issue 3, No 67, Year 2025 , Pages 105-120
A Survey into the Marital Conflicts in Seminary Student Families: An Analysis Considering Religiosity and Islamic Lifestyle
Writers:
✍️ Masuod Nouralizadeh
/ Assistant Professor, Department of Psychology, Shahed University, Tehran, Iran. / mnoor57@gmail.com
/ Assistant Professor, Department of Psychology, Shahed University, Tehran, Iran. / mnoor57@gmail.comHosein Elahi / PhD student in Psychology, Higher Education Complex for Humanities, Al-Mustafa International University, Qom, Iran. / hoseynelahi@chmail.ir
Abstract:
The present study aimed to survey marital conflicts in seminary student families with regard to the Islamic lifestyle. The present research method is descriptive survey type. The research sample consists of 626 people (313 couples) who were selected through multi-stage cluster random sampling method from among married seminary students in Qom city and responded to Sanai's revised marital conflict questionnaire (2008, MCQ-R). The findings of the study showed that the level of marital conflict in student couples was significantly low and normal; 70.4% had low conflict, 28.3% had normal conflict, and 1.3% had high conflict. This is explained by the Islamic lifestyle, religiosity, and specific educational and training programs that students have. Therefore, in psychological analysis of the factors of marital conflicts and planning for their prevention and treatment, it is better to pay sufficient attention to underlying factors such as lifestyle and religiosity of individuals. Also, educational and training programs with a spiritual and religious approach are proposed that will improve the quality of married life and compatibility between spouses.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :پیمایش تعارضات زناشویی در خانواده‌های طلاب: یک تحلیل با توجه به دین‌داری و سبک زندگی اسلامی
Abstract:
پژوهش حاضر با هدف پیمایش تعارضات زناشویی در خانواده‌های طلاب با توجه به سبک زندگی اسلامی انجام گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی است. نمونة پژوهش شامل 626 نفر (313 زوج) است که به روش نمونه‌گیری تصادفی از نوع خوشه‌ای چندمرحله‌ای از بین طلاب متأهل شهر قم انتخاب شدند و به پرسش‌نامۀ تعارضات زناشویی تجدیدنظرشده ثنایی (1387، MCQ-R) پاسخ دادند. یافته‌های پژوهش نشان داد که میزان تعارضات زناشویی در زوج‌های طلبه به‌طور چشمگیری کم و بهنجار است؛ بدین شرح ۴/۷۰ درصد تعارض کم، ۳/۲۸ درصد تعارض بهنجار و ۳/۱ درصد تعارض زیاد داشتند. این امر با توجه به سبک زندگی اسلامی، دین‌داری و برنامه‌های تهذیبی و تربیتی خاصی که طلاب دارند تبیین می‌شود. بنابراین در تحلیل روان‌شناختی عوامل تعارضات زناشویی و برنامه‌ریزی برای پیشگیری و درمان آن بهتر است به عوامل زیربنایی همچون سبک زندگی و دین‌داری افراد توجه کافی شود. همچنین برنامه‌های آموزشی ـ تربیتی با رویکرد معنوی و دینی که باعث ارتقای کیفیت زندگی زناشویی و سازگاری همسران خواهد شد، پیشنهاد می‌گردد.
References:
- ابن‌منظور، محمد بن مکرم (1414ق). لسان العرب. بیروت: دار صادر.
- احمدی، خدابخش و دیگران (1385). مقایسة اثربخشی دو روش مداخله‌ای تغییر شیوة زندگی و حل مشکل خانوادگی در کاهش ناسازگاری زناشویی. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، 9(17)، ۹ـ۳۸.
- اخوی ثمرین، زهرا و خزاعی، سمانه (1399). نقش سبک زندگی در سلامت جسمی و روانی افراد. اولین همایش ملی آسیب‌شناسی روانی. اردبیل. https://civilica.com/doc/1151579
- آرمند، محمدعلی و رسولی‌نژاد، سیدپویا (1394). بررسی رابطة سبک زندگی اسلامی با نشاط اجتماعی و رضایت از زندگی شهر یزد. همایش ملی سبک زندگی، نظم و امنیت. زنجان. https://civilica.com/doc/399981.
- بارون، رابرت و دیگران (1389). روان‌شناسی اجتماعی. ترجمة یوسف کریمی. تهران: روان.
- برجعلی، احمد و دیگران (1397). بررسی رابطة بین سبک زندگی اسلامی با رضایت زناشویی با واسطه‌گری خوش‌بینی. مطالعات اسلام و روان‌شناسی، 12(22)، ۴۳ـ۶۲.
- پریسوز، اعظم و زارعی، اقبال (1394). بررسی تأثیر آموزش سبک زندگی اسلامی بر رضایت زناشویی زوجین مستعد طلاق. اولین کنگرة ملی خانوادة سالم، انجمن مشاورة ایران. دانشگاه شهید چمران. https://www.sid.ir/paper/877572/fa.
- پیرساقی، فهیمه و دیگران (1394). تعارض‌های زناشویی؛ نقش سبک‌های دفاعی و طرح‌واره‌های هیجانی. روان پرستاری، 1(1)، 59ـ69.
- تبریزی، مصطفی و دیگران (1389). فرهنگ توصیفی خانواده و خانواده درمانی. تهران: فراروان.
- ثنایی ذاکر و دیگران (1387). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: بعثت.
- جمالی، فاطمه‌سادات و اسلمی، الهه (1400). نقش واسطه‌ای خودتمایزیافتگی، در رابطة بین سبک زندگی و تحمل پریشانی با تعارضات زناشویی زنان شاغل. روان‌شناسی زن، 6(2)، 46ـ63.
- حسینی کامکار، الناز و دیگران (1392). اثربخشی آموزش تغییر سبک زندگی در ارتقای سلامت روان و حل تعارضات زوجین با ناسازگاری زناشویی. نسیم تندرستی، 2(2)، 41ـ49.
- خدایاری‌‌فرد، محمد و دیگران (1386). رابطة نگرش مذهبی با رضایتمندی زناشویی در دانشجویان متأهل. خانواده‌پژوهی، 3(2)، 611ـ620.
- درب اصفهانی، فریده و دیگران (1397). همبستگی بین سبک زندگی اسلامی با رضایت از زندگی و سلامت روان. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، 2(3)، ۱۳۱ـ۱۳۵.
- درویشی، شهناز (1394). بررسی رابطة سبک‌های حل تعارض و سبک زندگی با صمیمیت زناشویی زوجین شاغل آموزش و پرورش شهرستان قشم. پایاننامة کارشناسی ارشد. هرمزگان: دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه هرمزگان.
- زبیدی، مرتضی (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دارالفکر.
- سالاری‌فر، محمدرضا و دیگران (1392). روان‌شناسی اجتماعی با نگرشی به منابع اسلامی. تهران: سمت.
- سلم‌آبادی، مجتبی و دیگران (1394). بررسی ارتباط سبک زندگی اسلامی با سلامت روان دانشجویان دانشگاه بیرجند. دین سلامت، 3(1)، ۱ـ۱۰.
- شمس‌الدینی، علی (1397). بررسی اثربخشی آموزش گروهی سبک زندگی سالم بر رضایت از زندگی در زوجین دارای طلاق عاطفی شهر کرمان. سومین کنفرانس توانمندسازی جامعه در حوزة علوم انسانی و مطالعات روان‌شناسی. تهران.
- صدیقی، اکرم و دیگران (1394). بررسی رابطة بین جهت‌گیری مذهبی با رضایت زناشویی زوجین شهر قم. مجلة دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 22(6)، 965ـ971.
- صیامی، مسعود و دیگران (1396). مقایسة سبک زندگی و سلامت روانی در دبیران تربیت بدنی و سایر دبیران شهرستان بیرجند. اصول بهداشت روانی، 19(6)، ۶۴۱ـ۶۴۷.
- طریحی، فخرالدین بن محمد (1375). مجمع البحرین. تهران: مرتضوی.
- غباری بناب، باقر (1380). مطالعاتى در قلمرو مشترک دین و روان‌شناسی. روش‌شناسی علوم انسانی، 7(29)، 98ـ109.
- فاتحی‌زاده، مریم و دیگران (۱۳۹۵). مدیریت تعارض‌های زناشویی با رویکرد حل مسئله از منظر مشاورة خانواده و اسلام. مطالعات راهبردی زنان، 19(74)، ۶۷ـ۹۵.
- فانی، حجت‌اله و فانی، معصومه (1394). رابطة بین تعارضات زناشویی والدین با رشد قضاوت اخلاقی و رضایت از زندگی دانش‌آموزان دختر. زن و جامعه، 6(4)، 59ـ76.
- فعالی، محمدتقی (1397). نسبت‌سنجی سبک زندگی اسلامی با دانش اخلاق و مفاهیم ارزشی. پژوهش‌نامة اخلاق، 11(42)، 133ـ152.
- قربانی، نادیه و دیگران (۱۳۹۶). بررسی سبک زندگی اسلامی با سلامت روان زنان هیئت علمی دانشگاه‌های شهر تهران. پژوهش‌نامة سبک زندگی، 3(۲)، ۶۱ـ۷۸.
- کاظمیان، سمیه و دیگران (1392). طراحی الگوی آموزشی حل تعارض خانواده: بر مبنای دیدگاه انسان‌شناسانة آیت‌الله جوادی آملی. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی (ویژه‌نامه سبک زندگی)، 4(13)، 11ـ34.
- کجباف، محمدباقر و دیگران (1390). رابطة سبک زندگی اسلامی با شادکامی در رضایت از زندگی دانشجویان شهر اصفهان. روان‌شناسی و دین، 4(4)، 61ـ74.
- کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق). الکافی. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
- لانگ، لین ال. و یانگ، مارک ای (1392). مشاوره و درمان مسائل زن و شوهری: مشاوره و روان‌درمانی برای مشکلات زوج‌ها. ترجمة علی‌محمد نظری و دیگران. تهران: آوای نور.
- لهسایی‌زاده، عبدالعلی و دیگران (1392). بررسی عوامل مرتبط با تعارض زناشویی در شهر شیراز. علوم اجتماعی، 7(4)، ۱ـ۱۸.
- منصوریان، محمدکریم و فخرایی، سیروس (1386). تحلیل جامعه‌شناختی تعارضات همسران در خانوداه‌های شهر شیراز. تحقیقات زنان، 1(1)، ۷۵ـ۱۱۳.
- موسوی، سیده‌فاطمه و قلی‌نسب قوجه‌بیگلو، رقیه (1398). نقش حمایت عاطفی و خودتعیین‌گری در پیش‌بینی تعارضات زناشویی زنان متأهل. مطالعات زنان و خانواده، 7(1)، ص51ـ71.
- مولوی، محمدحسین (1394). مهارت‌های غیرکلامی مؤثر در حل تعارض‌های زوجین از دیدگاه آیات و روایات. پایاننامة کارشناسی ارشد. قم: مؤسسة اخلاق و تربیت.
- میرشمشیری، مرجان و دیگران (1394). بررسی رابطة بین احقاق جنسی و تعارضات زناشویی در زنان. تحقیقات علوم رفتاری، 13(2)، 155ـ164.
- نیکویی، مریم و سیف، سوسن (1384). بررسی رابطة دین‌داری با رضایتمندی زناشویی. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، 4(13)، 61ـ79.
- هراتیان، عباسعلی و دیگران (1394). رابطة پایبندی مذهبی و تعارض زناشویی و تفاوت آنها در میان زوجین. پژوهش‌نامة اسلامی زنان و خانواده، 3(2)، ۱۰۱ـ۱۱۷.
- اله‌ربی، مطهره و سهرابی، نادره (1395). پیش‌بینی سازگاری و تعارضات زناشویی بر اساس سبک زندگی. سومین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی. مشهد. https://civilica.com/doc/593684.
- هوشمندی، رودابه و دیگران (1400). شناسایی و سنجش عوامل محوری و پیرامونی تعارضات زناشویی در جمعیت فارسی زبان (مطالعه ترکیبی). خانواده درمانی کاربردی، 2(4)، ۳۸۳ـ۴۰۶.
- یعقوبی سربالا، حسن و دیگران (1397). رابطة ابعاد دین‌داری و جهت‌گیری دینی با رضایت زناشویی. اسلام و پژوهش‌های روان‌شناختی، 4(9)، 159ـ182.
References:
- Ansbacher, H. L. & Ansbacher, R. (1956). The Individual Psychology of Alfred Adler. New York: Basic Books.
- Fowers, B. J., & Olson, D. H. (1992). Four types of premarital couple. An empirical typology based on PREPARE. Journal of Family Psychology, 6, 10-21.
- Glenn, N. D, & weaver, C. N. (1987). multivariate, multisurvey study of happiness. journal of marrtiage and family, 40, 267-282.
- Halford, W. K. (2001). Brief therapy for couples: Helping partners help themselves. New York: Guilford Press.
- Mahoney, A. (2010). Religion in families, 1999– 2009: A relational spirituality framework. Journal of Marriage and Family, 72, 4, pp 805–827.
- Mahoney, A. Pargament, K. I. Tarakeshwar, N. & Swank, A. B. (2001). Religion in the home in the 1980s and 90s: A meta-analytic review and conceptual analyses of links between religion, marriage and parenting. Journal of Family Psychology, 15, 559-596.
- Mahoney, A., Pargament, K. I., Jewell, T., Swank, A. B., Scott, E., Emery, E., & Rye, M. (1999). Marriage and the spiritual realm: The role of proximal and distal religious constructs in marital functioning. Journal of Family Psychology, 13(3), 321–338.
- Pargament, K. L. & Mahoney, A. (2005), Sacred matters: Sanctification as a vital topic for the psychology of religion, International Journal for the Psychology of Religion, 15(3), 179-198.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Nouralizadeh, Masuod, Elahi , Hosein.(2025) A Survey into the Marital Conflicts in Seminary Student Families: An Analysis Considering Religiosity and Islamic Lifestyle. Ravanshenasi Wa Din, 17(3), 105-120 https://doi.org/10.22034/ravanshenasi.2024.2021934
Masuod Nouralizadeh; Hosein Elahi ."A Survey into the Marital Conflicts in Seminary Student Families: An Analysis Considering Religiosity and Islamic Lifestyle". Ravanshenasi Wa Din, 17, 3, 2025, 105-120
Nouralizadeh, M, Elahi , H.(2025) 'A Survey into the Marital Conflicts in Seminary Student Families: An Analysis Considering Religiosity and Islamic Lifestyle', Ravanshenasi Wa Din, 17(3), pp. 105-120
