Ravanshenasi Wa Din, Volume 5, Issue 4, No 20, Year 2025 , Pages 53-70
Designing and Validation of a Scale to Evaluate Belief in the life after Death; a Preliminary Study
Article Type:
Research
Writers:
Abolfazl Ibrahimi
/ MA of psychology, Imam Khomeini Education and Research Institute / ebrahim228@gmail.com
/ MA of psychology, Imam Khomeini Education and Research Institute / ebrahim228@gmail.comHadi Bahrami Ehsan / Faculty member and associate professor of Tehran University / hbahrami@ut.ac.ir
/ Faculty member and associate professor of Tehran University / hbahrami@ut.ac.irAbstract:
The present research is concerned with designing a questionnaire to evaluate belief in the life after death, based on the theoretical foundations of Islam. 70 items were included in the questionnaire after investigating the content and formal validity by experts and after testing the different aspects of the problem. 259 people who were selected randomly completed the questionnaire. A factor analysis was conducted with four factors and promax circuit. Cornbach's Alpha was used to check the validity of the test. In addition to the evaluation of the content of questionnaire by religious experts, the method of the correlation between total score and sub-tests was used to investigate the reliability of the questionnaire. The results show that the validity of the test is acceptable and it can be used as a valid scale for evaluating belief in the life after death together with an extensive research. The test includes five subscales: escaping duty, preparation, hereafter centredness, transcendence, hedonism.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تهیه و اعتباریابی مقیاس سنجش آخرت‌نگری؛ یک مطالعه‌ی مقدماتی
Abstract:
این پژوهش با هدف ساخت پرسش نامه‌ی سنجش آخرت نگری، سازۀ آخرت نگری بر اساس مبانی نظری دین اسلام انجام گرفت. پس از بررسی اعتبار محتوایی و صوری توسط کارشناسان و اجرای آزمایشی، تعداد پرسش ها به هفتاد سؤال رسید. پرسش نامه‌ی هفتاد سؤالی در نمونه ای با تعداد 259 نفر که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا شد. تحلیل عاملی با چهار عامل و با چرخش پروماکس انجام گردید و ساختار پرسش نامه با 44 سؤال به دست آمد. این پرسش نامه به عنوان فرم آلفای پرسش نامه ارائه شده است. به منظور بررسی اعتبار آزمون، از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. برای بررسی روایی پرسش نامه، افزون بر ارزیابی محتوایی پرسش نامه توسط کارشناسان دینی، از روش همبستگی بین نمره‌ی کل و خرده آزمون ها استفاده گردید. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان مىدهد که قابلیت اعتماد این آزمون در حد قابل قبولى است و با تکیه بر پژوهشهاى کامل تر مىتوان از آن به عنوان مقیاسى معتبر در سنجش آخرت نگری استفاده کرد. این آزمون از پنج خرده مقیاس تشکیل یافته است که عبارت اند از: تکلیف گریزی، آمادگی، آخرت محوری، تعالی، و لذت جویی.
References:
- نهج‌البلاغه (1379)، ترجمة محمد دشتي، قم، مشهور.
- ابراهيمي، ابوالفضل، «باورهاي آخرت‌نگرانه و رابطۀ آنها با سلامت روان» (پاييز 1387)، روان‌شناسي در تعامل با دين، ش 3، ص 107- 125.
- ـــــ، (1389)، رابطه آخرت‌نگري با سلامت در دانشجويان و طلاب علوم ديني و ساخت مقياس آخرت‌نگري، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، قم، موسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره).
- ابراهيمي، ابوالفضل و هادي بهرامي احسان، «رابطۀ آخرت‌نگري با سلامت در دانشجويان دانشگاه تهران و طلاب علوم ديني حوزه علميه قم» (تابستان 1390)، روان‌شناسي و دين، ش 14، ص 45- 60.
- اكبري، الله‌رضا (1382)، رابطۀ دنياگرايي و سلامت روان، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، قم، موسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره).
- بهرامي احسان، هادي، «بررسي مقدماتي ميزان اعتبار و قابليت اعتماد مقياس جهت‌گيري مذهبي» (بهار و تابستان 1380)، روان‌شناسي و علوم تربيتي، ش 62، ص 67- 90.
- بهرامي احسان، هادي و آناهيتا تاشك، «ابعاد رابطه ميان جهت‌گيري مذهبي و سلامت رواني و ارزيابي مقياس جهت‌گيري مذهبي» (پاييز و زمستان 1383)، روان‌شناسي و علوم تربيتي، ش 69، ص 41- 63.
- خداياري فرد، محمد و همكاران، «آماده سازي مقياس سنجش دينداري براي جمعيت دانشجويي» (1387)، روان‌شناسي و علوم تربيتي، ش 3، ص 23- 45.
- خسروپناه، عبدالحسين (1383)، كلام جديد، چ سوم، قم، مركز مطالعات و پژوهش‌هاي فرهنگي حوزه علميه قم.
- فراهيدى، خليل‌بن‌احمد (1410ق)، العين، چ دوم، قم، منشورات الهجرة.
- فراهاني، حجت‌الله و حميدرضاعريضي (1384)، روش‌هاي تحقيق پيشرفته در علوم انساني، اصفهان، جهاد دانشگاهي تهران.
- فلسفى، محمدتقى (1368)، الحديت- روايات تربيتى، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى.
- صدوق، محمد‌بن على (بي تا)، علل الشرائع، قم، داورى.
- ـــــ، (1378ق)، عيون أخبار الرضا (ع)، تهران، جهان.
- محمدي ري‌شهري (1384)، محمد، الدنيا و الآخرة في الكتاب و السنة، قم، دارالحديث.
- مصباح، محمد‌تقي (1376)، راهيان كوي دوست، چ سوم، قم، شفق.
- مطهري، مرتضي (1384)، مقدمه‌اي بر جهان‌بيني اسلامي، چ بيستم، تهران، صدرا.
- Assadulahi, GH.,Ghassemi,GH.R.,(1998), "Belief in Resurrection: dysthymics versus normal", Journal of Islamic Academy of Sciences,v11(4), p 149-151.
- Flannelly, J., Galek, Koenig, G., "beliefs about life after death, psychiatric symptomology and cognitive theories of psychopathology", Journal of Psychology and Theology, V 36, N 2,p: 94.
- Koenig, H. G. (1997). Is religion good for your health?: Effects of religion on mental and physical health. Binghamton, New York: Haworth Pastoral Press.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Ibrahimi, Abolfazl, Bahrami Ehsan, Hadi.(2025) Designing and Validation of a Scale to Evaluate Belief in the life after Death; a Preliminary Study. Ravanshenasi Wa Din, 5(4), 53-70
Abolfazl Ibrahimi; Hadi Bahrami Ehsan."Designing and Validation of a Scale to Evaluate Belief in the life after Death; a Preliminary Study". Ravanshenasi Wa Din, 5, 4, 2025, 53-70
Ibrahimi, A, Bahrami Ehsan, H.(2025) 'Designing and Validation of a Scale to Evaluate Belief in the life after Death; a Preliminary Study', Ravanshenasi Wa Din, 5(4), pp. 53-70
