The Construction and Validation of an Islamic Scale to Assess Arrogance and Humbleness
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Abassali Haratiyan
/ MA of psychology, Imam Khomeini Education and Research Institute / a.haratiyan@gmail.com
/ MA of psychology, Imam Khomeini Education and Research Institute / a.haratiyan@gmail.comMojghan Agah / Assistant professor of psychology, Payam-e-Noor University of Garmsar / AGAH.MOJGAN@YAHOO.COM
Abstract:
The present paper aims at designing, constructing and validating a scale to assess the moral vice of arrogance and moral virtue of humbleness, based on the Glorious Quran and traditions transmitted from Holy Prophet and his household (peace be upon them). After the classification of related verses and studying their meanings, and construction and validation of a questionnaire with 31 items, it was completed by 475 university and seminary students who were selected randomly. In terms of validity of the scale, the rate of agreement between experts was 94.38 and Kendal's coefficient concordance was significant, which shows strong content validity of the scale. In terms of reliability of the scale, the coefficient of test re-test method was 0.857, Cornbach's alpha was 0.837 and coefficient of split half method was 0.781, which shows strong reliability of the scale. According to research findings, it can be said that this questionnaire has high reliability and validity and provide us with coherence factors which can be used in future research and to study moral characters of arrogance and humbleness in individuals.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :ساخت و اعتباریابی مقیاس اسلامی تکبر- تواضع
Abstract:
هدف این پژوهش، طراحی، ساخت و اعتباریابی مقیاس تکبر- تواضع براساس قرآن کریم و روایات پیامبر و اهل بیت(ع)، به منظور سنجش رذیله اخلاقی تکبر و فضیلت اخلاقی تواضع بود. بدین منظور، ابتدا آیات و روایات مرتبط مورد مطالعه، دسته بندی و مفهوم شناسی شد و پس از طی مراحل ساخت و اعتبارسنجی، پرسش نامه ای 31 گویه ای بین 475 دانشجو و طلبه، که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا شد. برای بررسی روایی مقیاس، از روش های روایی محتوا (نظر کارشناسان) و تحلیل عاملی (اکتشافی و تأییدی) استفاده شد. میزان 38/ 94 درصدی موافقت کارشناسان و معناداری ضریب تطابق کندال، گویای قوت روایی محتوای مقیاس بود. تحلیل یافته ها، بیانگر این است که مقیاس اسلامی تکبر- تواضع دارای چهار عامل (عدم پذیرش/ پذیرش دیگران، هیجان و معرفت دینی، احساس حقارت/ عزت نفس و نیاز به تأیید اجتماعی/ خودبسندگی) بوده است. برای بررسی اعتبار مقیاس، از روش های ضریب بازآزمایی، اعتبار درونی به وسیله آلفای کرونباخ و دونیمه کردن استفاده شد. ضریب بازآزمایی 857/ 0، آلفای کرونباخ 837/ 0 و ضریب دونیمه سازی 781/ 0 نشانگر اعتبار قوی این مقیاس است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت: این پرسش نامه دارای اعتبار و روایی بالا بوده و عوامل منسجمی از آن به دست می آید که می توان با کاربرد آن، ویژگی های اخلاقی تکبر و تواضع افراد را مورد مطالعه قرار داد و در پژوهش های آتی از آن استفاده کرد.
Keywords:
References:
- مقدسي، ابن‌قدامه (1398ق)، مختصر منهاج القاصدين، دمشق، شعيب.
- ابن‌منظور، محمدبن مكرم (1414ق)، لسان العرب، بيروت، دارصادر.
- آقابابايي، ناصر (1391)، «رابطة صداقت و فروتني با شخصيت، دين، و بهزيستي فاعلي»، روان‌شناسي و دين، سال پنجم، ش 3، ص 25-40.
- تجليل، جليل و زهرا ايرانمنش، «آموزه‌هاي اخلاقي در متون روايي و غيرروايي» (1390)، پژوهش‌نامه ادبيات تعليمي، سال سوم، ش 11، ص 1-27.
- تهانوي، محمد (1862)، کشاف اصطلاحات الفنون، کلکته، چاپ محمد وجيه و ديگران.
- جمعي از نويسندگان (1418ق)، موسوعة نضرة النعيم في أخلاق الرسول الكريم، جده، دار الوسيلة للنشر و التوزيع.
- حسينى همدانى، محمدحسين (1404)، انوار درخشان، تهران، كتاب‌فروشى لطفى.
- حسيني شريف، علي، ر«ذايل اخلاقي و نسبت آنها با ذات آدمي» (1390)، مطالعات اسلامي(فلسفه و كلام)، سال چهل و سوم، ش 87، ص 33-60.
- داورپناه، ابوالفضل (1375)، انوار العرفان فى تفسير القرآن، تهران، صدر.
- دهخدا، علي‌اكبر (1377)، لغت‌نامه، تهران، دانشگاه تهران.
- راغب اصفهاني، حسين‌بن محمد (1340)، آفرينش و خوشبختي دو جهان، تبريز، كتاب‌فروشي ابن‌سينا.
- ـــــ (1375)، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، تهران، مرتضوى.
- ـــــ (1407ق)، الذريعه الي مکارم الشريعه، قاهره، ابويزيد عجمي.
- طيب، عبدالحسين (1378)، اطيب البيان في تفسير القرآن، تهران، اسلام.
- غزالي، محمدبن محمد (۱۳۶۸)، احياء علوم الدين، تهران، بي‌نا.
- فتحي‌آشتياني، علي (1388)، آزمون‌هاي روان‌شناختي، ارزشيابي شخصيت و سلامت روان، تهران، بعثت.
- فراهيدي، خليل‌بن‌احمد (1405ق)، العين، قم، دارالهجره.
- قمي، شيخ‌عباس (1416ق)، سفينة‌البحار و مدينة الحكم والآثار، تهران، اسوه.
- مصطفوى، حسن (1360)، التحقيق في كلمات القرآن الكريم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر كتاب.
- معين، محمد (1388)، فرهنگ فارسي، تهران، اميركبير.
- مقدس اردبيلي، احمدبن محمد (1375)، زبدة البيان في احکام القرآن، اردبيل، كنگره بزرگداشت مقدس اردبيلي.
- مكارم شيرازي، ناصر (1378)، اخلاق در قرآن، قم، مدرسة امام علي‌بن‌ابيطالب.
- مهيار، رضا (1375)، فرهنگ ابجدي الفبائي، تهران، اسلامي.
- نراقي، محمدمهدي (۱۳۸۷)، جامع‌السعادات، نجف، بي‌نا.
- نراقي، ملااحمد (1386)، معراج‌السعاده، قم، زهير.
- ولي‌زاده، ابوالقاسم (1389)، تحليل روان‌شناختي حسادت و ساخت آزمون اوليه آن از منظر اسلام، پايان‌نامه کارشناسي ارشد، روان‌شناسي، قم، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- ولي‌زاده، ابوالقاسم و مسعود آذربايجاني، «آزمون اوليه سنجش حسادت با تكيه بر منابع اسلامي» (1389)، روان‌شناسي و دين، سال سوم، ش 2، ص 45-60.
- عدي، يحيي (1365)، تهذيب الاخلاق، تصحيح و ترجمه و تعليق محمد دامادي، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگي.
- Bentler, P.M, & chou, C, (1987), Practical issues in structural modeling, Sociological Methods and Research, v 16, P. 78-117.
- Bentler, P.M, (1988), Comparative fit indexes in structural model, Psychological Bulletin, v 107, P. 238-246.
- Bushman, B. J., & Baumeister, R. F, (1998), Threatened egotism, narcissism, self- esteem, and direct and displaced aggression: Does self-love or self-hate lead to violence? Journal of Personality and Social Psychology, v 75, p. 219-229.
- Costa, P.T. Jr., & McCrae, R.R, (1992), NEO PI-R professional manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources, Inc.
- Davis, D.E, (2011), Relational Humility. Degree of doctor of philosophy, Department of Psychology, University of California.
- Elliott, J.C, (2010), Humility: Development and analysis of a scale. Doctor of philosophy degree, The university of Tennessee.
- Emmons, R. A, (1984), Factor analysis and construct validity of Narcissistic Personality Inventory, Journal of Personality Assessment, v 48, p. 291-300.
- Emmons, R. A, (1998), The psychology of ultimate concern: Personality, spirituality, and intelligence. Unpublished manuscript, University of California at Davis.
- Exline, J. J,.& Geyer, A. L, (2004), Perceptions of humility: A preliminary Study, Self and Identity, v 3, p. 95-114.
- Exline, J. J, & et al, (2004), Too proud to let go: Narcissistic entitlement as a barrier to forgiveness, Journal of Personality and Social Psychology, v 87, p. 894-912.
- Exline, J. J, & et al, (2000), Pride gets in the way: Self-protection works against forgiveness, In J. J. Ex-line (Chair), Ouch! Who said forgiveness was easy? Symposium conducted at the annual meeting of the Society for Personality and Social Psychology, Nashville, TN.
- Exline, J.J, (2008), Taming the wild ego. In J.A. Bauer and H.A. Wayment (Eds.), Transcending self-interest: Psychological explorations of the quiet ego (p. 53- 62), Washington, DC: American Psychological Association.
- Gregg, A. P, & et al, (2008), Everyday conceptions of modesty: A prototype analysis, Personality and Social Psychology Bulletin, v 34, p. 978-992.
- Kunz, G, (2002), Simplicity, humility, and patience. In R. N. Williams and E. E. Gantt (Eds.), Psychology for the other: Levinas, ethics and the practice of psychology (p. 118-142), Pittsburgh: Duquesne University Press.
- Lee, K. & Ashton, M.C, (2004), Psychometric properties of the HEXACO personality inventory, Multivariate Behavioral Research, v 39, p. 329-358.
- Means, J. R, & et al, (1990), Theory and practice: Humility as a psychotherapeutic formulation, Counseling Psychology Quarterly, v 3, p. 211–215.
- Meyers, L.S, & et al, (2006), Applied Multivariate Research: Design and interpretation. Translated by: Pashasharifi, H., Farzad, V., RezaKhani, S., Hasanabadi, H. R., EiZanloo, B., Habibi, M. 1391. Tehran: Roshd Publication.
- Neff, K. D, (2003), The development and validation of a scale to measure self- Compassion, Self and Identity, v 2, p. 223-250.
- Rowatt, W. C, & et al, (2002), On being holier-than-thou or humbler-than-thee: A social psychological perspective on religiousness and humility, Journal for the Scientific Study of Religion, v 41, p. 227-237.
- Rowatt, W. C, & et al, (2006), Development and initial validation of an implicit measure of humility relative to arrogance, Journal of Positive Psychology, v 1, p. 198-211.
- Seligman, M.E.P, (2002), Authentic Happiness: Using the New Positive Psychology to Realize Your Potential for Lasting Fulfillment. New York: Free Press/ Simon and Schuster.
- Tangney, J. P, (2000), Humility: Theoretical perspectives, empirical findings and directions for future research, Journal of Social and Clinical Psychology, v 19, p. 70-82.
- Tangney, J.T, (2002), Humility. Ads in Snyder, C.R. and Lopez, S.J. (2002). The handbook of positive psychology. New York: Oxford University Press. p. 411-419.
- Templeton, J. M, (1997), Worldwide laws of life. Philadelphia: Templeton Foundation Press.
- Watson, P. J, & et al, (1997), Narcissism and the self as continuum: Correlations with assertiveness and hypercompetitiveness, Imagination, Cognition and Personality, v 17, p. 249-259.
- Worthington, E. L, Jr, (2008), Humility: The quiet virtue, Journal of Psychology and Christianity, v 27, p. 270-273.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Haratiyan, Abassali, Agah, Mojghan, Moosavi, Elham.(2025) The Construction and Validation of an Islamic Scale to Assess Arrogance and Humbleness. Ravanshenasi Wa Din, 6(4), 5-22
Abassali Haratiyan; Mojghan Agah; Elham Moosavi."The Construction and Validation of an Islamic Scale to Assess Arrogance and Humbleness". Ravanshenasi Wa Din, 6, 4, 2025, 5-22
Haratiyan, A, Agah, M, Moosavi, E.(2025) 'The Construction and Validation of an Islamic Scale to Assess Arrogance and Humbleness', Ravanshenasi Wa Din, 6(4), pp. 5-22
