Ravanshenasi Wa Din, Volume 8, Issue 4, No 32, Year 2025 , Pages 23-42
A Review of the Stages of Life Based on the Islamic Sources
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Mohammad reza Ghaemi Moghaddam / PhD student in philosophy of education, Hawzah and Daneshgah research center
Mahmoud Nouzari / assistant professor of department of education, Hawzah and Daneshgah research center / mnowzari@rihu.ac.ir
Mohammad Dawoodi
/ assistant professor of department of education, Hawzah and Daneshgah research center / mdavoudi@rihu.ac.ir
/ assistant professor of department of education, Hawzah and Daneshgah research center / mdavoudi@rihu.ac.irMasuod Azarbayjani / associate professor of department of psychology, Hawzah and Daneshgah research center / mazarbayejani110@yahoo.com
Abstract:
Human growth and development is gradual and stepwise. Man’s mental structure, characteristics and behavior differ in each stage of life. Knowledge of these stages is important because it can help us to define and to design certain types of training and to use different training principles and methods. Many scientists have focused their research on investigating and identifying these steps. Therefore, analysis of this issue in religious texts and identifying the stages of human development and growth from the perspective of religion is of great importance for the scientific and religious community. This research deals with the division, staging and description of age and life in religious texts. The findings show that religion divides human life into three stages and nine sub-stages. The stage of initial weakness includes the sub-stages of development inside the womb, breast feeding, pre-discretion and discretion stage. The stage of strengths comprises adolescence, youth and middle age, and the stage of secondary weakness includes old age and Arzal al-Omr (the vilest state of life).
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی مراحل تحول بر اساس منابع اسلامی
Abstract:
رشد و تحول انسان تدریجی و دارای مراحل است. در هریک از این مراحل، ساختار روانی، ویژگی ها و رفتار انسان متفاوت از مرحله قبل است. شناخت این مراحل از این جهت اهمیت دارد که به مدد همین مراحل می توان انواع مشخصی از تربیت را تعریف و طراحی کرده، اصول و شیوه های مختلفی را برای تربیت به کار برد. بسیاری از دانشمندان نیز تحقیقات خود را به بررسی و شناسایی این مراحل معطوف داشته اند. از این رو جست وجوی این موضوع در متون دینی و شناسایی مراحل رشد و تحول انسان از منظر دین، برای جامعه علمی و دینی بسیار حائز اهمیت است. سؤال این است که متون دینی، عمر و زندگی را چگونه تقسیم، مرحله بندی و توصیف کرده است؟ روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و توصیفی- استنباطی است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که دین، عمر انسان را به سه مرحله کلی و نُه زیرمرحله تقسیم می کند. دوران ضعف اولیه، شامل مراحل حمل، رضاع، قبل از تمیز و مرحله تمیز است. دوران قوت، شامل مراحل نوجوانی، شباب و کهولت و دوران ضعف ثانویه، شامل مراحل شیخوخیت و ارذل العمر می باشد.
References:
- نهج‌البلاغه، 1414ق، تحقيق صبحي صالح، قم، هجرت.
- طبّ‌الرضا، 1381، ترجمة نصيرالدين امير صادقى، چ ششم، تهران، معراجي.
- ابن‌اثيرجزري، مبارک‌بن محمد، 1367، النهايه في غريب الحديث و الاثر، قم، اسماعيليان.
- صدوق، محمدبن على، 1362، الخصال، قم، جامعه مدرسين.
- ـــــ ، 1413ق، من لايحضره الفقيه، قم، جامعه مدرسين.
- ـــــ ، 1395ق، کمال‌الدين و تمام النعمه، تهران، اسلاميه.
- ابن‌شعبه حرانى، حسن‌بن على، 1404ق، تحف‌العقول، تحقيق علي‌اکبر غفاري، قم، جامعه مدرسين.
- ابن‌شهرآشوب مازندراني، محمدبن علي، 1410ق، متشابه القرآن و مختلفه، قم، بيدار.
- ابن‌فارس، احمدبن، 1404ق، معجم مقاييس اللغة، قم، مکتب الاعلام الاسلامي.
- ابن‌منظور، محمدبن مکرم، 1414ق، لسان العرب، بيروت، دارالفکر.
- آذربايجاني، مسعود و محمدصادق شجاعي، 1393، روان‌شناسي در نهج‌البلاغه؛ مفاهيم و آموزه‌ها، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- بحرانى، سيدهاشم، 1374، البرهان في تفسير القرآن، قم، مؤسسه بعثت.
- بحراني اصفهاني، عبدالله‌بن نورالله، 1413ق، عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآيات و الأخبار و الأقوال، قم، مؤسسه الامام مهدي.
- بلاغي نجفي، محمدجواد، 1420ق، آلاء الرحمن في تفسير القرآن، قم، بنياد بعثت.
- پاينده، ابوالقاسم، 1382، نهج‌الفصاحة، چ چهارم، تهران، دنياي دانش.
- ثعالبي، عبدالملک‌بن محمد، 1414ق، فقه اللغه، بيروت، دارالکتب العلميه.
- جمعي از مؤلفان، 1370، روان‌شناسي رشد (1)، تهران، سمت.
- جوهري، اسماعيل‌بن حماد، 1990، الصحاح، تحقيق احمد عبدالغفور عطار، بيروت، دارالعلم للملايين.
- حرعاملي، محمدبن حسن، 1409ق، وسائل‌الشيعه، قم، مؤسسه آل‌البيت.
- حسيني، سيدمحمد، 1382، فرهنگ لغات و اصطلاحات فقهي، تهران، سروش.
- حسيني‌زبيدي، محمد مرتضي، 1414ق، تاج‌العروس من جواهر القاموس، بيروت، دارالفکر.
- دبس، موريس، 1368، مراحل تربيت، ترجمة علي‌محمد کاردان، تهران، دانشگاه تهران.
- ديلمي، حسن‌بن محمد، 1412ق، إرشاد القلوب إلى الصواب، قم، الشريف الرضي.
- راغب اصفهاني، حسين‌بن محمد، 1412ق، المفردات في غريب القرآن، دمشق، الدار الشاميه.
- سبحاني، جعفر، 1418ق، البلوغ، قم، مؤسسه الامام الصادق.
- سيدبن قطب، 1412ق، في ظلال القرآن، بيروت، دار الشروق.
- شعاري‌نژاد، علي‌اکبر، 1368، روان‌شناسي رشد، تهران، اطلاعات.
- شعباني ورکي، بختيار، 1377، «درآمدي بر مراحل تربيت در قرآن کريم»، علوم انساني– مطالعات اسلامي، ش 39 و 40، ص 82.
- طباطبائى، سيدمحمدحسين، 1417ق، الميزان في تفسير القرآن، قم، جامعة مدرسين.
- طبرسي، فضل‌بن حسن، 1372، مجمع البيان في تفسير القرآن، تهران، ناصر خسرو.
- ـــــ ، 1377، تفسير جوامع الجامع، تهران، دانشگاه تهران1377.
- طريحي، فخرالدين، 1375، مجمع البحرين، تهران، مرتضوي.
- طوسي، محمدبن حسن، بي‌تا، التبيان في تفسير القرآن، بيروت، دار احياء التراث العربي.
- طيب، سيدعبدالحسين، 1378، اطيب البيان في تفسير القرآن، تهران، اسلام.
- عياشي، محمدبن مسعود، 1380ق، کتاب التفسير، تهران، چاپخانه علميه.
- فاکر، اعظم، 1392، بررسي روند رشد جسمي انسان از نگاه قرآن با رويکرد پاسخ‌گويي به شبهات، پايان‌نامه سطح سه، تفسير و علوم قرآن قم، جامعه الزهراء.
- فخررازي، محمدبن عمر، 1420ق، مفاتيح‌الغيب، بيروت، داراحياء التراث العربي.
- فراهيدي، خليل‌بن احمد، 1409ق، کتاب العين، قم، هجرت.
- فضل‌الله، سيدمحمدحسين، 1419ق، تفسير من وحي القرآن، بيروت، دارالملاک للطباعه و النشر.
- فيومي، احمدبن محمد، 1414ق، المصباح المنير، چ دوم، قم، دار‌الهجره.
- قرشي، سيدعلي‌اکبر، 1371، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلاميه.
- قمي، علي‌بن ابراهيم، 1367، تفسير قمي، قم، دارالکتاب.
- كلينى، محمدبن يعقوب، 1407ق، كافي، چ چهارم، تهران، اسلاميه.
- کاظمي، جوادبن سعيد، 1365، مسالک الأفهام الي آيات الاحکام، تهران، کتابفروشي مرتضوي.
- مجلسى، محمدباقر، 1403ق، بحارالأنوار، چ دوم، بيروت، دار احياء التراث العربي.
- ـــــ ، 1404ق، مرآة‌العقول في شرح اخبار آل‌الرسول، تهران، دارالکتب الاسلاميه.
- مصطفوي، حسن، 1368، التحقيق في کلمات القرآن، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
- معين، محمد، 1371، فرهنگ فارسي، چ هشتم، تهران، چاپخانه سپهر.
- مفيد، محمدبن محمد نعمان، 1413ق، الاختصاص، تحقيق علي‌اکبر غفاري، قم، كنگره شيخ مفيد.
- مکارم شيرازي، ناصر و همكاران، 1374، تفسير نمونه، تهران، دارالکتب الاسلاميه.
- منسوب به جعفربن محمد، امام صادق، 1400ق، مصباح الشريعه، بيروت، اعلمي.
- منصور، محمود، 1373، روان‌شناسي ژنتيک (تحول رواني از کودکي تا پيري)، تهران، ترمه.
- نجفي، محمدحسن، 1394ق، جواهر الکلام في شرح شرايع الاسلام، تهران، دارالکتب الاسلاميه.
- نورى، حسين، 1408ق، مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل‌البيت.
- ورام‌بن ابي‌فراس، مسعود بن عيسي، 1410ق، مجموعه ورام، قم، مکتبه فقهيه.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Ghaemi Moghaddam , Mohammad reza, Nouzari, Mahmoud, Dawoodi, Mohammad, Azarbayjani, Masuod.(2025) A Review of the Stages of Life Based on the Islamic Sources. Ravanshenasi Wa Din, 8(4), 23-42
Mohammad reza Ghaemi Moghaddam ; Mahmoud Nouzari; Mohammad Dawoodi; Masuod Azarbayjani."A Review of the Stages of Life Based on the Islamic Sources". Ravanshenasi Wa Din, 8, 4, 2025, 23-42
Ghaemi Moghaddam , M, Nouzari, M, Dawoodi, M, Azarbayjani, M.(2025) 'A Review of the Stages of Life Based on the Islamic Sources', Ravanshenasi Wa Din, 8(4), pp. 23-42
