Ravanshenasi Wa Din, Volume 7, Issue 4, No 28, Year 2025 , Pages 91-107

    The Relationship of Religious Identity Types and Aspects of Religiosity with Students' Psychological Well-being

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Shahram Vahedi / Associate Professor of Educational psychology, Tabriz University / vahedi117@yahoo.com
    Pages: 91-107 Receive Date: 2025/04/04 Accept Date: 2025/04/04
    Abstract: 
    The main aim of this research is to investigate the structural relations of the types of religious identity and aspects of religiosity with students' psychological well-being. 667 students (including 297 male students and 370 female students) from four colleges of Tabriz University; human sciences college, technical- engineering college, medical sciences college and agriculture college took part in this research. The testees were asked to complete Bell's questionnaire on religious identity, Glack and Stark's questionnaire about aspects of religiosity and Riff's psychological welfare scale. The data which were fixed through multi variable variance analysis test and structural equations modeling (SEM) have been analyzed. The results show that in all variables there is a significant difference between male and female students (p≥0/01). Also the results show that the offered model has particular suitability (p≥0/05). Aspects of religiosity and religious identity types are considered as significant predicted variables in the psychological well-being of the youth. Aspects of religiosity have direct and indirect relationship with psychological well-being.
    Keywords: 
    religious identity
    aspects of religiosity
    psychological well-being
    students
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :رابطه سبک های هویت مذهبی، ابعاد دینداری با بهزیستی روان شناختی دانشجویان
    Abstract: 
    هدف اصلی این پژوهش، بررسی روابط ساختاری سبک های هویت مذهبی و ابعاد دینداری با بهزیستی روان شناختی دانشجویان است. 667 دانشجو (297 پسر و370 دختر) از چهار دانشکده علوم انسانی، فنی مهندسی، علوم پزشکی و کشاورزی دانشگاه تبریز در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنی ها خواسته شد که پرسش نامه های هویت مذهبی بل، ابعاد دینداری گلاک و استارک و مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف را تکمیل کنند. داده های به دست آمده از طریق آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر، در تمام متغیرها تفاوت معنی داری وجود دارد (01/0/p>). همچنین نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی از برازش قابل قبولی برخوردار است (05/0P>). ابعاد دینداری و سبک های هویت مذهبی به عنوان متغیرهای پیش بین معنی داری برای بهزیستی روان شناختی جوانان محسوب می شود. ابعاد دینداری به صورت مستقیم و غیر مستقیم با بهزیستی روان شناختی رابطه دارد.
    Keywords: 
    هویت مذهبی
    ابعاد دینداری
    بهزیستی روان شناختی
    References: 
    • احدي، حسن و همكاران، 1387، «بررسي رابطه بين هويت ديني و ملي دانشجويان با هويت ديني و ملي والدينشان»، روزنامه آفرينش، ش 3207.
    • آقاياني چاوشي، طالبيان، داود، طرخوراني، حميد، صدقي جلال، هما و آزرمي، هاله و فتحي آشتياني، علي (1387)، «بررسي رابطه نماز با جهت‌گيري مذهبي و سلامت روان»، مجله علوم رفتاري، ش2، ص 149-156.
    • پناهى، على‏احمد، 1382، بررسى رابطه ميزان تقيد به نماز و سطح اضطراب دانش‏آموزان سال دوم دبيرستان شهرستان قم، مقطع سنى 16 سال در سال تحصيلى 82–81، پايان‏نامه كارشناسى ارشد، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى.
    • جان‌بزرگي، مسعود، 1386، «جهت‌گيري مذهبي و سلامت روان»، پژوهش در پزشكي، ش 4، ص 345-350.
    • جليلوند، محمد‌امين، 1380، «بررسي رابطه سلامت روان و پايبندي به معنقدات ديني»، در: اولين همايش بين‌المللي نقش دين در بهداشت روان، دانشگاه علوم پزشکي و خدمات درماني ايران.
    • خداياري‌فرد، محمد و همكاران، ‌1377، «آماده‌سازي مقياس نگرش مذهبي دانشجويان»، روان‌شناسي، ش 15، ص 268-285.
    • رباني، رسول و فتحيان صفائي‏نژاد، 1384، «فاصله نسلي با تأکيد بر وضعيت دينداري و ارزش‌هاي اجتماعي‏ مطالعه موردي شهر دهدشت»، مجله پژوهشي دانشگاه اصفهان، ش 2، ص 21-40.
    • رجايي، علي و همكاران، 1388، «باورهاي ذهني اساسي، بحران هويت و سلامت عمومي جوانان»، روان‌شناسي تحولي، ش 6، ص 97-107.
    • روحي عزيزي، مهتاب و مريم روحي عزيزي، 1380، «تأثير نماز به‌عنوان يکي از ارکان دين مبين اسلام بر سلامت جسمي- رواني نسل جوان» در: اولين همايش بين‌المللي نقش دين در بهداشت رواني، دانشگاه علوم پزشکي و خدمات درماني ايران.
    • زنوزيان، سعيده و همكاران، 1387، «بررسي ارتباط سلامت روان با مذهب دروني و بيروني در شهر کاشان»، روان‌شناسي دانشگاه تبريز، ش 3، ص 59-83.
    • زهراکار، کيانوش، 1383، «بررسی رابطه دینداری و سلامت روانی»، اندیشه شاهد، ش ۱، ص ۲۷۹-۲۹۰.
    • زهروي، طاهره و هاجر پهلوانى، 1380، «مطالعه نقش روزه‌دارى در سلامت روانى گروهى از دانشجويان دانشگاه علوم پزشكى زاهدان» در: اولين همايش نقش دين در بهداشت روانى، تهران، دانشگاه علوم پزشكى و خدمات بهداشتى درماني ايران.
    • سراج‌زاده، سيدحسين و محمدرضا پويافر، 1386، «مقايسه تجربي سنجه‌هاي دينداري: دلالت‌هاي روش‌شناسانه كاربرد سه سنجه در يك جمعيت»، جامعه‌شناسي ايران، ش 8، ص 37-70.
    • سرگلزايي، محمدرضا و همكاران، 1380، «آيا فعاليت‌هاي مذهبي مي‌تواند از افسردگي، اضطراب و سوء مصرف مواد در دانشجويان پيشگيري نمايد؟» در: اولين همايش بين‌المللي نقش دين در بهداشت رواني، دانشگاه علوم پزشکي و خدمات درماني ايران.
    • شجاعيان، رضا و افشين زماني منفرد، 1381، «ارتباط دعا با سلامت رواني و عملكرد شغلي كاركنان فني صنايع مهمات‌سازي»، انديشه و رفتار، ش 2، ص 33-39.
    • شيرشاهي، ذبيح‏اللّه، 1378‏، بررسي نظارت شاگردان متوسطه دربارة ارزش‏ها و اعتقادات مذهبي، پايان‏نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، دانشكده علوم تربيتي، دانشگاه تهران.
    • صادقي، منصوره‌السادات و محمدعلي مظاهري، 1386، «مقايسه سبک‌هاي دلبستگي در مادران با سابقه سقط جنين عمدي وخودبخودي و مادران بدون سابقه سقط»، پزشکي باروري و ناباروري، دوره 8، ش 1، ص 60-70.
    • صادقي، محمود، 1378، جايگاه دين در سلامت رواني، تهران، طريق کمال.
    • طالبان، محمدرضا، 1377، سنجش ديندارى و گرايش جوانان دانش‏آموز نسبت به نماز، تهران، اداره آموزش و پرورش منطقة 5.
    • طهماسبى‌پور، نجف و مرتضي كمانگرى، 1376، بررسى ارتباط نگرش مذهبى با ميزان اضطراب، افسردگى و سلامت روانى گروهى از بيماران بيمارستان‌هاى شهداى هفتم تير و مجتمع حضرت رسول اكرم در نيمه اول 1375، پايان‌نامه دوره دكترا پزشكى، دانشکده پزشکي، دانشگاه علوم پزشكى و خدمات بهداشتى درمانى ايران.
    • عابدي، ستاره، 1388، بررسي رابطه سبک‌هاي هويتي و التزام عملي به اعتقادات مذهبي، پايان‌نامة کارشناسي ارشد، روان‌شناسي، تهران، دانشگاه علامه طباطبايي.
    • عباسي، مهدي و مسعود جان‌بزرگي، 1389، «رابطه ابعاد جهت‌گيري مذهبي با پايداري هيجاني»، روان‌شناسي و دين، ش 3، ص 5ـ18.
    • عظيمي‌يزدي، عصمت، 1381، بررسي وضعيت و عوامل مرتبط با نگرش مذهبي دانش‏آموزان دبيرستان‏هاي دخترانه شهر كرمان، پايان‏نامه كارشناسي ارشد، مديريت آموزشي، كرمان، دانشگاه شهيد باهنر.
    • علوي، سيدحميدرضا، 1379، بررسي رفتار و عملكرد ديني نوجوانان سال‏هاي اول، دوم و سوم دبيرستان‏هاي كرمان، كرمان، اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي.
    • کرمي، جهانگير و همكاران، 1385، «بررسي روابط چندگانه ابعاد جهت‌گيري مذهبي با سلامت رواني در دانشجويان دانشگاه رازي»، علوم تربيتي و روان‌شناسي دانشگاه شهيد چمران، ش 3، ص 31-52.
    • گنجي، محمد، 1383، تبيين وضعيت دينداري دانشجويان دانشگاه اصفهان، پايان‌نامه كارشناسي ارشد، اصفهان، دانشگاه اصفهان.
    • نوابخش، مهرداد و حميد پوريوسفي، 1385، «نقش دين و باورهاي مذهبي بر سلامت روان»، پژوهش ديني، ش 14، ص 71-94.
    • هاديان‌فرد، حبيب، 1384، «احساس ذهني بهزيستي و فعاليت‌هاي مذهبي در گروهي از مسلماناني، انديشه و رفتار، ش 41، ص 224-232.
    • واحدي، شهرام و سميه غني‌زاده، 1388، «الگوي روابط بين انگيزش دروني مذهبي، نماز، بهزيستي معنوي و کيفيت زندگي با بهزيستي روان شناختي دانشجويان»، پژوهش در سلامت روان‌شناختي، ش 2، ص 27-42.
    • Bell, D. M, & et al, 2009, Religious Identity: Conceptualization and Measurement of the Religious Self, Dissertation, Available from URL: http://pid.emory.edu/ark:/25593/19z1p.
    • Bentler, P. M, & Wu, E. J. C, 1995, EQS/Windows user’s guide, Multivariate Software, Encino, CA.
    • Bergin, A, 1991, Values and religious issues in psychotherapy and mental health, American Psychologist, v. 46, p. 394-403.
    • Bruce, J, & Stevens, J. J, 2001, Exploratory and confirmatory and factor analysis of the school level environment questionnaire (SLEQ), Learning Environments Research, v. 4, p. 325–344.
    • Ellison, C. G, 1991, Religious involvement and subjective well-being, Journal of Health and Social Behavior, v. 32, p. 80-99.
    • Ellison, C. G, & et al, 2001, Religious involvement, stress, and mental health, Social Forces, v. 80, p. 215-249.
    • Harrington, D, 2009, Confirmatory factor, Oxford University Press, Inc.
    • Harrison, M. O, 2001, Religious freedom and the challenge of modern pluralism, International Review of Psychiatry, v. 13, p. 86-94.
    • Kline, R. B, 1998, Principles and Practice of Structural Equation Modeling, Guilford Publications, New York.
    • Koenig, H.G, & Futterman, A, 1995, Religion and health outcomes, a paper, presented at Conference on Methodological Approaches to the Study of Religion, National Institute on aging.
    • levin, J. S, & et al, 1995, Religious effects on health status and life satisfaction among black American, Journal of Gerontology (social Sciences), v. 50, p. 154-163.
    • Loehlin, J. C, 1992, Latent variable models: An introduction to factor, path, and structural analysis (2nd ed), Hillsdale, NJ: Erlbaum.
    • McNulty, K, & et al, 2004, Perceived uncertainty, spiritual well-being, andpsychosocial adaptation in individuals with multiple sclerosis, Rehabilitation Psychology, v. 49, p. 91–99.
    • Myers, D.G, 1992, The Pursuit of Happiness, New York, NY: William Morrow.
    • Nooney, J, & Woodrum, E, 2002, Spiritual and religious factors in substance use, Journal for the Scientific Study of Religion, v. 41, p. 359-368.
    • Pargament، K. L, & et al, 2002, Handbook of positive psychology, Oxford: Oxford University Press.
    • Ryff, C. D, 1989, Happiness is everything، or it is explorations on the meaning of psychological wellbeing, Journal of Personality and Social Psychology, v. 57, p. 1069-1081.
    • Van Dierendonck, D, 2005, The construct validity of Ryff’s Scales of Psychological Well-being its extension with spiritual well-being, Personality and Individual Differences, v. 36، p. 629-643.
    • Watson, D, & Clark, L. A, 1992, On trait and temperaments, Journal of Personality, v. 60, p. 441-476.
    • Wheaton, B, & et al, 1977, Assessing Reliability and Stability in Panel Models, Sociological Methodology, v. 8 (1), p. 84-136.
    • 70 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Vahedi, Shahram، ، .(2025) The Relationship of Religious Identity Types and Aspects of Religiosity with Students' Psychological Well-being. Ravanshenasi Wa Din, 7(4), 91-107

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Shahram Vahedi؛ ."The Relationship of Religious Identity Types and Aspects of Religiosity with Students' Psychological Well-being". Ravanshenasi Wa Din, 7, 4, 2025, 91-107

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Vahedi, S، ، .(2025) 'The Relationship of Religious Identity Types and Aspects of Religiosity with Students' Psychological Well-being', Ravanshenasi Wa Din, 7(4), pp. 91-107

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Vahedi, S، ، . The Relationship of Religious Identity Types and Aspects of Religiosity with Students' Psychological Well-being. Ravanshenasi Wa Din, 2025; 7(4): 91-107