Ravanshenasi Wa Din, Volume 8, Issue 3, No 31, Year 2025 , Pages 71-92
Comparing Spiritual Well-Being, Psychological Well-Being and Family Efficiency among University and Seminary Students
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Jafar Hushyari / Phd student of Quran and psychology Al_Mostafa university / mahdeh1359@yahoo.com
Mohammad mahdi Safuraie
/ Assistant professor at Jame’at al-mostafa Al-alamieh / m_safurayi@miu.ac.ir
/ Assistant professor at Jame’at al-mostafa Al-alamieh / m_safurayi@miu.ac.irAbstract:
This study was a survey aimed at comparing the spiritual well-being, psychological well-being and efficiency of family among university and seminary students. The statistical population consisted of male and female, married graduate and postgraduate students of universities and Level 2 and 3 seminaries in Qom. 391 participants were selected through convenient sampling. In this study, three questionnaires of spiritual well-being, psychological well-being and family efficiency were used. Data were analyzed through measures of central tendency, measures of dispersion and multivariate analysis of compare means test using SPSS software. The results showed that there is a significant difference in the mean score of spiritual well-being, psychological well-being and family efficiency of university and seminary students (P ≤ 0. 05).
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :مقایسه بهزیستی معنوی، بهزیستی روان‌شناختی و کارآمدی خانواده در میان دانشجویان و طلاب
Abstract:
این پژوهش، با هدف مقایسه بهزیستی معنوی، بهزیستی روان شناختی و کارآمدی خانواده در میان دانشجویان و طلاب به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری، دانشجویان مرد و زن متأهل کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه ها و طلاب سطح 2 و 3 حوزه های علمیه شهر قم بود که تعداد 391 نفر از آنان به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. برای انجام این پژوهش، از سه پرسش نامه بهزیستی معنوی، بهزیستی روان شناختی و کارآمدی خانواده استفاده شد. داده ها توسط شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی و آزمون مقایسه میانگین چند متغیره و با کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که بین میانگین نمره بهزیستی معنوی، بهزیستی روان شناختی و کارآمدی خانواده دانشجویان و طلاب در سطح (05/0P≤) تفاوت معناداری وجود دارد.
References:
- نهج‌البلاغه، 1384، ترجمة محمد دشتي، قم، دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه.
- ابراهيمي، ابوالفضل و هادي بهرامي‌احسان، 1389، «رابطه آخرت‌نگري با سلامت در دانشجويان و طلاب و ساخت مقياس اوليه سنجش آخرت‌نگري»، روان‌شناسي و دين، ش 14، ص45-62.
- احمدي، سعادت، 1390، رابطه بين الگوهاي ارتباطي خانواده و بهزيستي روان‌شناختي نوجوانان با نقش واسطه‌گري سبک پردازش هويت، پايان‌نامه کارشناسي ارشد روان‌شناسي، شيراز، دانشگاه آزاد اسلامي واحد مرودشت.
- اژدري‌فرد، سيما، 1389، «بررسي تأثير آموزش عرفان و معنويت بر سلامت روان دانش‌آموزان»، انديشه‌هاي تازه در علوم تربيتي، ش 5، ص105-125.
- اكبري، الله‌رضا، 1382، رابطه دنياگرايي و سلامت روان دانش‌پژوهان علوم ديني و دانشجويان، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- اميدواري، سپيده، 1387، «سلامت معنوي، مفاهيم و چالش‌ها»، پژوهش‌هاي ميان رشته‌اي قرآن كريم، دوره اول، ش 1، ص17-58.
- آذربايجاني، مسعود و همكاران، 1382، روان‌شناسي اجتماعي با نگرش به منابع اسلامي، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- آقابابايي، ناصر و همكاران، 1389، «سنجش قدرداني در دانشجويان و طلاب و بررسي ويژگي‌هاي روان‌سنجي پرسش‌نامه قدرداني»، مطالعات اسلام و روان‌شناسي، ش 6، ص75-88.
- آقاياني چاوشي، اكبر و همكاران، 1387، «بررسي رابطه نماز با جهت‌گيري مذهبي و سلامت روان»، علوم رفتاري، ش 2، ص149-156.
- باقريان، ابوالقاسم، 1379، بازخورد دانشجويان و طلاب نسبت به حقوق زن در اسلام، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي باليني، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- بشليده، كيومرث، 1382، «بررسي عوامل مؤثر درون مدرسه‌اي جذب دانش‌آموزان مقطع متوسطه استان خوزستان به نماز»، علوم تربيتي و روان‌شناسي دانشگاه شهيد چمران اهواز، ش 10، ص63-90.
- بياني، علي‌اصغر و همكاران، 1387، «روايي و پايايي مقياس بهزيستي روان‌شناختي ريف»، روان‌پزشکي و روان‌شناسي باليني ايران، سال چهاردهم، ش 2، ص146-151.
- پويانفر، آزيتا، ۱۳۸۱، بررسي رابطه بين کارائي خانواده با سلامت عمومي زوجين دانشجو در شهر تهران، پايان‌نامه کارشناسي ارشد روان‌شناسي، تهران، دانشگاه الزهرا.
- جعفري‌زاده، اسما، 1390، بررسي جايگاه سلامت معنوي در تعليم و تربيت از منظر قرآن و روايات، پايان‌نامه كارشناسي رشد، روان‌شناسي، تهران، دانشگاه علامه طباطبائي.
- حاتمي، حميدرضا، 1388، «بررسي تأثير ميزان دين‌داري بر رضايت زناشويي»، روان‌شناسي نظامي، ش 22، ص1-13.
- حسين‌دخت، آرزو و همكاران، 1392، «رابطه هوش معنوي و بهزيستي معنوي با کيفيت زندگي و رضايت زناشويي»، روان‌شناسي و دين، سال ششم، ش 2، ص57-74.
- حميدي، فريده، 1383، «تأثير ساخت خانواده بر فرار دختران»، زن در توسعه و سياست، دوره دوم، ش 3، ص159-179.
- حيدري، مجتبي، 1382، رابطه جهت‌گيري مذهبي و رضامندي زناشويي در خانواده‌هاي معلمان مرد شهرستان قم، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- خليلي، فاطمه و همكاران، 1392، «وضعيت سلامت معنوي در سالمندان شهر اصفهان»، سالمندي ايران، سال هفتم، ش 28، ص16-22.
- دادخواه، بهروز و همكاران، 1388، «بررسي رابطه نماز با ميزان افسردگي در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي اردبيل»، طب و تزكيه، ش 27، ص23-75.
- دهشيري، غلامرضا و همكاران، 1387، «بررسي خصوصيات روان‌سنجي مقياس بهزيستي معنوي در ميان دانشجويان»، مطالعات روان‌شناختي دانشگاه علوم تربيتي و روان‌شناسي دانشگاه الزهراء، دوره چهارم، ش 3، ص129-144.
- دهشيري، غلامرضا و همكاران، 1392، «ساخت و اعتباريابي پرسش‌نامه بهزيستي معنوي در ميان دانشجويان»، مطالعات روان‌شناختي دانشكده علوم تربيتي و روان‌شناسي دانشگاه الزهراء، دوره نهم، ش 4، ص73-98.
- ديباج‌نيا، پروين و مريم بختياري، 1381، «وضعيت سلامت رواني دانشجويان دانشكده توان‌بخشي دانشگاه شهيد بهشتي»، مجله علمي- پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي اردبيل، سال اول، ش 4، ص27-31.
- رحماني، حجت‌الله، 1379، مقايسه سطوح اضطراب و افسردگي دانش‌آموزان مدارس ديني (طلاب) و مدارس عادي، پايان‌نامه کارشناسي ارشد روان‌شناسي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- رستمي، مريم، 1391، بررسي اثربخشي درمان مبتني بر بهبود کيفيت زندگي بر بهزيستي روان‌شناختي و رضايت زناشويي زوجين ناسازگار، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، تهران، دانشگاه تهران.
- زنجاني طبسي، رضا، 1383، ساخت و هنجاريابي مقدماتي آزمون بهزيستي روان‌شناختي، پايان‌نامه کارشناسي ارشد روان‌شناسي، تهران، دانشگاه تهران.
- ساروخاني، باقر، 1370، جامعه‌شناسي خانواده، تهران، سروش.
- شريفي، كبير، 1390، رابطه بين بهزيستي روان‌شناختي با کيفيت زندگي معلمان متأهل مقطع متوسطه شهر لردگان، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، شيراز، دانشگاه آزاد اسلامي واحد مرودشت.
- صفورايي پاريزي، محمدمهدي، 1388، شاخص‌هاي خانواده كارآمد از ديدگاه اسلام و ساخت پرسش‌نامه آن، پايان‌نامه دكتري روان‌شناسي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- عباسي، محمود و همكاران، 1391، «تعريف مفهومي و عملياتي‌سازي سلامت معنوي»، اخلاق پزشکي، سال ششم، ش 20، ص11-44.
- عصاررودي، عبدالقادر و محمدرضا جليلوند، 1390، «ارتباط سلامت معنوي و رضايت از زندگي در كاركنان پرستاري بيمارستان شهيد هاشمي‌نژاد مشهد»، مراقبت‌هاي نوين، دانشكده پرستاري و مامايي دانشگاه علوم پزشكي بيرجند، دوره نهم، ش 2، ص156-162.
- عليانسب، حسين، 1389، «بررسي رابطه دين‌داري با اضطراب مرگ در بين دانشجويان و طلاب شهر قم»، روان‌شناسي و دين، سال سوم، ش 1، ص55-68.
- غفاري، مجيد، 1392، تأثير بهزيستي معنوي، عدالت زناشويي و عوامل محافظ خانواده بر توانمندي خانواده، پايان‌نامه دکتري تخصصي روان‌شناسي، اصفهان، دانشگاه اصفهان.
- فرزانه، شاهين، 1391، رابطه ميزان سرسختي روان‌شناختي و بهزيستي روان‌شناختي با کيفيت زندگي زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزيستي استان فارس، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، تهران، دانشگاه تهران.
- فرهمند، صدف، 1391، رابطه الگوهاي ارتباطي خانواده و ويژگي‌هاي شخصيتي با بهزيستي روان‌شناختي با واسطه‌گري تاب‌آوري در بيماران ام اس، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، تهران، دانشگاه تهران.
- كشاورز، صديقه، 1391، رابطه سبک زندگي و اميد به زندگي با بهزيستي روان‌شناختي سالمندان آموزش و پروش شهرستان داراب، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، تهران، دانشگاه تهران.
- كوثري، يدالله، 1387، بررسي رابطه ميزان دين‌داري و سطح رضامندي از زندگي در دانش پژوهان علوم ديني و دانشجويان، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- گيدنز، آنتوني و كارن بردسال، 2003، جامعه‌شناسي، ترجمة حسن چاوشيان، تهران، ني.
- مداح، زهرا، 1392، نقش شوخ طبعي و تجارب معنوي در تاب‌آوري و بهزيستي روان‌شناختي دانشجويان، پايان‌نامه کارشناسي ارشد روان‌شناسي، زنجان، پژوهشکده علوم انساني و اجتماعي.
- مداحي، ابراهيم، 1390، «بررسي ارتباط ميان جهت‌گيري مذهبي و بهزيستي روان‌شناختي در دانشجويان، روان‌شناسي تربيتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تنكابن، ش 2، ص53-63.
- مصباح، محمد‌تقي، 1378، اخلاق در قرآن، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
- مطهري، مرتضي، 1375، نظام حقوق زن در اسلام، قم، صدرا.
- ملتفت، قوام، 1390، ارائه مدلي براي بهزستي روان‌شناختي با توجه به ادراك دانش‌آموزان از والدين، همسالان، و معلمان با نقش واسطه‌گري باورهاي انگيزشي، پايان‌نامه دكتري روان‌شناسي تربيتي، شيراز، دانشگاه شيراز.
- نجفي، محمود، 1389، ارائه الگوي پيش‌بين رضامندي زندگي بر اساس روابط ساختاري سازه‌هاي روان‌شناسي مثبت‌گرا در كاركنان جوان و ميانسال دانشگاه‌هاي تهران، پايان‌نامه دكتري، تهران، دانشگاه علامه طباطبائي.
- همتي مسلك پاك، معصومه، 1389، «اعتقادات معنوي و كيفيت زندگي: يك مطالعه كيفي از ديدگاه دختران نوجوان مبتلا به ديابت»، كومش، ش 12، ص74-102.
- هوشياري، جعفر، 1393، رابطه كارآمدي خانواده با بهزيستي روان‌شناختي و معنوي در دانشجويان و طلاب متأهل دانشگاه‌ها و حوزه‌هاي علميه شهر قم، پايان‌نامه كارشناسي ارشد روان‌شناسي، ساوه، دانشگاه آزاد اسلامي واحد ساوه.
- Fernando, M. & et al, 2010,The relationship between spiritual well-being and ethical orientations in decision making: an empirical study with business executives in Australia, University of wollongong research online, Journal of business ethics, v. 95 (2), p. 211-225.
- Fry, lw. (2003). Toward a theory of spiritual leadership, Theleadership quarterly, v. 14, p. 693-727.
- Ganson, M, & et al, 2011, Spiritual well-being as a component of health-related quality of life: the functional assessment of chronic illness therapy-spiritual well-being scale (facit-sp), Religions, v. 2, p .77-94; doi:10.3390/rel2010077.
- Genia, V, 2001, Evaluation of Spiritual Well-bing scale in a sample of college students, International Gournal for the Psychology of Religion, v. 11 (1), p. 25-33.
- Hartz, G.W, 2005, Spirituality and Mental Health: Clinical Application, New York: Haworth prees.
- Itai ivtzan, christine p. L. Chan, hannah e. (2011). Gardner & kiran prashar journal of religion and health,.linking religion and spirituality with psychological well-being: examining self-actualisation, meaning in life, and personal growth initiative. Journal of religion and health, doi 10.1007/s10943-011-9540-2.
- Kézdy, A, & et al, 2010, Religious doubts and mental health in adolescence and young adulthood: the association with religious attitudes, Journal of adolescence, v. 11, p. 1-9.
- Koenig, H. G, 2007, Spirituality and depression: a look at the evidence, southern medical journal, v. 100, 7, p. 737-739.
- Macgregor, C. A, 2008, Religious socialization and children’s prayer as cultural object: boundary work in children’s 19th century sunday school books, Poetics, v. 36, p. 435–449.
- Marsh, R, & Ddallos, R, 2000, Religious beliefs and practices and catholic couples' management of anger and conflict, Clinical psychology and psychotherapy, v. 7, p. 22-36.
- Mccullough me, 1995, Prayer and health: conceptual issues, research review, and research agenda, Journal of psychology and theology, v. 23, p. 15-29.
- Mccullough, m. E, & willoughby, b. L. B, 2009, Religion, self-regulation, self-control: associations, explanations, and implications, Psychological bulletin, v. 135, p. 69-63.
- Meraviglia, M g, 1999,Critical analysis of spirituality and its empirical indicators: prayer and meaning in life, Journal of holistic nursing, v. 17 (1), p. 18 -33.
- Newton, A, T, & Mcintosh, D, N, 2010, Specific religious beliefs in a cognitive appraisal model of stress and coping, International journal for the psychology of religion, v. 20, 1, p. 39-58.
- Rodriguez, C, M, & Henderson, R.C, 2010,Who spares the road? Religious orientation, social conformity, and child abuse potential, Child abuse & neglect, v. 34, p. 84-94. Doi. 10.1016/j.chiabu.2009.07.002.
- Ryff, c.d., (1995). Psychological well-being in adult life, current directions in psychological science, 4:99–104- ryff, c.d. & keyes, c.l.(1995). The structure of psychological well-being revisited, Journal of personality and social psychology, 69: 719-727.
- Suk-sun, kim, 2008, Interdependence of spirituality and well-being among korean elders and family caregivers, The university of Arizona, In partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy.
- Unteainer, H,F, & et all, 2010,Dimensions of Religious/ Spiritual Will-bing and their relation to Personality and Psychological, J of Oersonality and Individual Differences. v 46,(3), 192-197.
- Williams, A, 2010,Spiritual therapeutic landscapes and healing: a case study of st, Anne de beaupre, quebec, Canada, Social science & medicine; v. 70, p. 1633–160.
- Yang, ke-ping, & Mao, xiu-ying, 2007, A study of nurses’ spiritual intelligence: a cross-sectional questionnaire survey, international journal of nursing studies; v. 44, p. 999– 1010.
- Young, G. S, et al, 2000, The moderating relationship of spirituality on negative life events and psychological adjustment, Journal of counseling and value, v. 45 (1), p. 49-58.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Hushyari, Jafar, Safuraie, Mohammad mahdi, Newsha, Beheshteh .(2025) Comparing Spiritual Well-Being, Psychological Well-Being and Family Efficiency among University and Seminary Students. Ravanshenasi Wa Din, 8(3), 71-92
Jafar Hushyari; Mohammad mahdi Safuraie; Beheshteh Newsha."Comparing Spiritual Well-Being, Psychological Well-Being and Family Efficiency among University and Seminary Students". Ravanshenasi Wa Din, 8, 3, 2025, 71-92
Hushyari, J, Safuraie, M, Newsha, B.(2025) 'Comparing Spiritual Well-Being, Psychological Well-Being and Family Efficiency among University and Seminary Students', Ravanshenasi Wa Din, 8(3), pp. 71-92
