روان‌شناسی و دین، سال نهم، شماره چهارم، پیاپی 36، زمستان 1395، صفحات 5-

    ساختار مفهومی هویت بر پایه منابع اسلامی

    نوع مقاله: 
    پژوهشی
    نویسندگان:
    محمدصادق شجاعی / * / s_shojaei@yahoo.com
    نجیب الله نوری / *استادیار - روان شناسی عمومی مؤسسه آموزشی امام خمینی / noori1351@gmail.com
    علی عسگری(تهران) / *
    رحیم ناروئی نصرتی / *مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / rnarooei@yahoo.com
    صفحه‌ها: 5- تاریخ دریافت: 1395/02/15 تاریخ پذیرش: 1395/07/01
    چکیده: 
    این پژوهش با هدف کشف ساختار مفهومی هویت در منابع اسلامی انجام شد. بدین منظور، با استفاده از روش کیفی تحلیل محتوا و معناشناسی زبانی، هویت در منابع اسلامی معادل یابی و مؤلفه های ساختاری آن استخراج گردید. سپس، برای بررسی روایی محتوایی، معادل ها و مؤلفه های هویت در اختیار کارشناسان علوم حوزوی، که دارای تخصص روان شناسی یا علوم تربیتی بودند، قرار گرفت. یافته ها نشان داد پس از بررسی ۵۶۱ مفهوم از منابع اسلامی، نخست ۱۷ مورد و در نهایت، ۷ مفهوم فطرت، شاکله، سجیه، ایمان، تسلیم، معرفت نفس و هویت  فلسفی، بیشترین هماهنگی را با سازه هویت نشان داد و بر پایه شواهد نظری و دیدگاه متخصصان، «معرفت نفس» مناسب ترین معادل برای هویت معرفی شد و ۱۶ مؤلفه ساختاری برای آن استخراج گردید. بر پایه درجه بندی متخصصان، ۹ مؤلفه باورها، ارزش ها، اهداف، گرایش ها، شناخت اکتسابی، ویژگی های پایدار، احساس هشیارانه، خودارزشمندی و خودپایی، به عنوان مؤلفه های نهایی ساختار هویت معرفی شد. بنابراین، هویت در منابع اسلامی پاسخ به سؤال کیستی فرد است که جنبه های گوناگون خود را شامل می شود.
    Article data in English (انگلیسی)
    متن کامل مقاله: 

    سال نهم، شماره چهارم، پیاپی 36، زمستان 1395

     نجیب الله نوری / دانشجوی دکتری روان شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره  NooRi1351@gmail.com

    علی عسگری / استادیار روان شناسی تربیتی دانشگاه خوارزمی

    رحیم نارویی نصرتی / استادیار روان شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره

    محمدصادق شجاعی / استادیار روان شناسی جامعه المصطفی العالمیه

    دریافت: 15/2/1395 ـ پذیرش: 1/7/1395

    چکیده

    این پژوهش با هدف کشف ساختار مفهومی هویت در منابع اسلامی انجام شد. بدین منظور، با استفاده از روش کیفی تحلیل محتوا و معناشناسی زبانی، هویت در منابع اسلامی معادل یابی و مؤلفه های ساختاری آن استخراج گردید. سپس، برای بررسی روایی محتوایی، معادل ها و مؤلفه های هویت در اختیار کارشناسان علوم حوزوی، که دارای تخصص روان شناسی یا علوم تربیتی بودند، قرار گرفت. یافته ها نشان داد پس از بررسی ۵۶۱ مفهوم از منابع اسلامی، نخست ۱۷ مورد و در نهایت، ۷ مفهوم فطرت، شاکله، سجیه، ایمان، تسلیم، معرفت نفس و هویت  فلسفی، بیشترین هماهنگی را با سازه هویت نشان داد و بر پایه شواهد نظری و دیدگاه متخصصان، «معرفت نفس» مناسب ترین معادل برای هویت معرفی شد و ۱۶ مؤلفه ساختاری برای آن استخراج گردید. بر پایه درجه بندی متخصصان، ۹ مؤلفه باورها، ارزش ها، اهداف، گرایش ها، شناخت اکتسابی، ویژگی های پایدار، احساس هشیارانه، خودارزشمندی و خودپایی، به عنوان مؤلفه های نهایی ساختار هویت معرفی شد. بنابراین، هویت در منابع اسلامی پاسخ به سؤال کیستی فرد است که جنبه های گوناگون خود را شامل می شود.

    کلیدواژه ها: هویت، معرفت نفس، ساختار مفهومی، منابع اسلامی، مؤلفه های ساختاری.

     

     

    • بازدید: 33
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    شجاعی، محمدصادق، نوری، نجیب الله، عسگری(تهران)، علی، ناروئی نصرتی، رحیم.(1395) ساختار مفهومی هویت بر پایه منابع اسلامی. فصلنامه روان‌شناسی و دین، 9(4)، 5-

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    محمدصادق شجاعی؛ نجیب الله نوری؛ علی عسگری(تهران)؛ رحیم ناروئی نصرتی."ساختار مفهومی هویت بر پایه منابع اسلامی". فصلنامه روان‌شناسی و دین، 9، 4، 1395، 5-

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    شجاعی، محمدصادق، نوری، نجیب الله، عسگری(تهران)، علی، ناروئی نصرتی، رحیم.(1395) 'ساختار مفهومی هویت بر پایه منابع اسلامی'، فصلنامه روان‌شناسی و دین، 9(4), pp. 5-

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    شجاعی، محمدصادق، نوری، نجیب الله، عسگری(تهران)، علی، ناروئی نصرتی، رحیم. ساختار مفهومی هویت بر پایه منابع اسلامی. روان‌شناسی و دین، 9, 1395؛ 9(4): 5-