الگوي فرزندآوري در سبك زندگي اسلامي

*حسين غايب / دانش‌‌پژوه کارشناسي ارشد روانشناسي عمومي موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)
محمدرضا احمدي / استاديار گروه روان شناسي مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) m.r.ahmadi313@gmail.com
محمدناصر سقاي بي‌ريا / استاديار گروه روان شناسي مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) biria1390@gmail.com

چکيده:
سبک‌‌زندگي مفهومي است در علوم‌‌انساني که انديشمندان از ابعاد متعددي به آن نگريسته‌‌اند. سبک‌‌زندگي اسلامي به واقعيت بنياديني اشاره دارد که همه مفاهيم و ديدگاه‌‌ها از آن سرچشمه مي‌گيرند (فصيحي و همکاران، 1394، ص244). در سبک‌‌زندگي‌‌اسلامي بر وظيفه فرزندآوري تأکيد شده‌‌است(کاوياني، 1391). بنابراين محقق برآن شد تا الگويي را در زمينه فرزندآوري در سبک‌‌زندگي‌‌اسلامي تدوين نمايد. براين‌‌اساس در ابتدا واژگان مرتبط با فرزندآوري و سبک‌‌زندگي استخراج گرديد. با استفاده از روش تحليل‌‌محتوا، مفاهيم مربوط به فرزندآوري از منابع موردنظر استخراج شد و براساس‌‌آن، مولفه‌‌هاي اوليه الگو تدوين گرديد. براي اعتباريابي الگو ازنظر ميزان مطابقت مولفه‌‌ها و زيرمولفه‌‌ها با مستندات و همچنين از نظر ميزان ضرورت هر مولفه، مولفه‌‌ها به همراه مستندات آن‌‌ها در اختيار 9 کارشناس‌‌اسلامي و روان‌‌شناسي قرار گرفت. در نهايت مولفه‌‌ها به3دسته عوامل زمينه‌‌ساز، عوامل بينشي و عوامل انگيزشي در قالب7 مولفه به عنوان مولفه‌‌هاي نهايي الگوي فرزندآوري و 22 خرده‌‌مولفه تدوين گرديد که مولفه‌‌هاي‌‌محوري عبارتنداز:نسل‌‌سازي، وضعيت جسماني والدين، نقش امور ماورايي، ارتباط فرزندآوري با توسعه اقتصادي، ارتباط فرزندآوري با کمال‌‌يافتگي، رابطه فرزندآوري و تأمين نيازهاي عاطفي و نگاه به فرزندآوري به عنوان باروري معنوي. در اين مولفه‌‌ها، ميزان شاخص (CVI)، 98/.، و ميزان شاخص(CVR)، 87/. مي‌‌باشد. براين‌‌اساس الگوي فرزندآوري در سبک‌‌زندگي‌‌اسلامي به صورت يک ساختار متشکل از عوامل‌‌زمينه‌‌ساز، عامل بينشي و عوامل انگيزشي تدوين گرديد که عوامل زمينه‌‌سازعبارتنداز: وضعيت جسماني والدين و نقش امور ماورايي. عوامل بينشي عبارتند از: ارتباط فرزندآوري با توسعه اقتصادي، رابطه فرزندآوري و تأمين نيازهاي عاطفي والدين، نگاه به فرزندآوري به عنوان عامل باروري معنوي و عوامل انگيزشي عبارتنداز: ارتباط فرزندآوري با کمال‌‌يافتگي شخصيت و انگيزه نسل سازي.

کليدواژه‌‌ها: الگو، فرزندآوري، سبک زندگي، سبک زندگي اسلامي، خانواده.