روان‌شناسی و دین، سال هفدهم، شماره سوم، پیاپی 67، پاییز 1403، صفحات 85-104

    پیش‌بینی میزان تحقق انسان کامل اسلامی بر اساس خودمهارگری و استحکام من

    نویسندگان:
    زهرا مظفری / کارشناس ‌ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. / mozafaryzahra@yahoo.com
    ✍️ سیده اسماء حسینی / استادیار گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. / s.a.hosseini@alzahra.ac.ir
    اعظم فرح بیجاری / دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. / a.f.bidjari@alzahra.ac.ir
    صفحه‌ها: 85-104 تاریخ دریافت: 1402/03/25 تاریخ پذیرش: 1402/07/23
    dor 20.1001.1.20081782.1403.17.3.5.7
    doi 10.22034/ravanshenasi.2024.2020968
    چکیده: 
    هدف از پژوهش حاضر، پیش‌بینی میزان تحقق انسان کامل اسلامی بر اساس خودمهارگری و استحکام من است. روش پژوهش بنیادی از نوع همبستگی و جامعة آماری پژوهش را بزرگ‌سالان ایرانی در بازة سنی 18ـ60 سال تشکیل داده‌اند که از میان آنها 300 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. داده‌ها از طریق پرسش‌نامة انسان کامل اسلامی (PIH، بشیری و همکاران، 1399)، پرسش‌نامة خودمهارگری اسلامی (ISC، رفیعی‌هنر، 1390) و پرسش‌نامة استحکام من (ESS، بشارت، 1386) جمع‌آوری گردید. نتایج با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری بررسی و تجزیه ‌و ‌تحلیل داده‌ها توسط نرم افزار SPSS21 و AMOS21 انجام شد. نتایج نشان داد که مدل ساختاری پیشنهادشده بر اساس فرضیه‌های تحقیق از برازش مناسبی برخوردار است و ۲/۸۵٪ از تغییرات متغیر انسان کامل اسلامی توسط متغیرهای خودمهارگری و استحکام من قابل تبیین است. به‌طوری‌که اثر متغیر خودمهارگری تقریباً ۶ برابر اثر متغیر استحکام من است. به‌طورکلی هرچه افراد خودمهارگری و استحکام من بالاتری داشته باشند، می‌توانند به انسان کامل اسلامی نزدیک‌تر باشند و توجه به آنها در برنامه‌های آموزشی و مداخله‌ای می‌تواند ارزشمند باشد.
    کلمات کلیدی: 
    استحکام من
    انسان کامل اسلامي
    خودمهارگري
    Article data in English (انگلیسی)
    Title: 
    Predicting the Level of Realization of the Perfect Islamic Human being Based on Self-control and Self-strength
    Abstract: 
    The purpose of this study is to predict the level of realization of the perfect Islamic human. The research method is a correlational one, and the statistical population of the study consists of Iranian adults aged 18-60, from whom 300 people were selected using convenience sampling. Data were collected through the Islamic Perfect Human Questionnaire (PIH, Bashiri et al., 2010), the Islamic Self-Control Questionnaire (ISC, Rafi-Honar, 2011), and the My Strength Questionnaire (ESS, Besharat, 2007). The results were examined using structural equation modeling and data analysis was performed using SPSS21 and AMOS21 software. The results showed that the proposed structural model has a good fit based on the research hypotheses and 85.2% of the changes in the Islamic perfect human variable can be explained by the self-control and self-strength variables. So that the effect of the self-control variable is approximately 6 times the effect of the my strength variable. In general, the higher the self-control and firmness of the ego, the closer they can be to the perfect Islamic human being, and paying attention to them in educational and intervention programs can be valuable.
    Keywords: 
    firmness of the ego
    perfect Islamic human being
    self
    control
    References: 
    • Baumeister, R. F., Vohs, K. D. & Tice, D. M. (2007). The Strength Model of Self-Control. Association for Psychological Science, 16(6), 351-355.
    • Baumeister, R. F., Wright, B. R. E. & Carreon, D. (2018). Self-control “in the wild”: Experience sampling study of trait and state self-regulation. Self and Identity, 1-36.
    • Besharat, M. A., Ramesh, S. & Moghimi, E. (2018). Spiritual health mediates the relationship between ego-strength and adjustment to heart disease. Health Psychology Open, 1-8.
    • Bouchard, G. & Thériault, V. J. (2003). Defense mechanisms and coping strategies in conjugal relationships: An integration. International Journal of Psychology, 38, 79–90.
    • Bukchin-Peles, S. & Ronen, T. (2022). Linking Self-Control, Hope, Positivity Ratio, Anxiety and Handwashing Habits during the Coronavirus Outbreak. Int. J. Environ. Res. Public Health, 19, 1-13.
    • Caspi, A., Houts, R. M., Belsky, D.W., Harrington, H. Hogan, S., Ramrakha, S. & et al. (2016). Childhood forecasting of a small segment of the population with large economic burden, Nat. Hum. Behav. 1 (1).
    • Chhansiya, B. M. & Jogsan, Y.A. (2015). Ego Strength and Anxiety among Working and Non-working Women. The International Journal of Indian Psychology, 2, 16-23.
    • Chui, W. H. & Chan, H. C. (2013). Self-control and the fear of death among adolescents in Hong Kong. Journal of Youth Studies, 16(1), 1-16. 10.1080/13676261.2012.697134.
    • Clark, D., Kamhöfer, D., Dahmann, S. & Hörisch, H. S. (2021). The Predictive Power of Self-Control for Life Outcomes. Institute of Labor Economics, 1-58.
    • Damirchi, E.S., Mohammadi, N.Z. & Amir, S.M.B. (2019). The role of thwarted belongingness, perceived burdensomeness, self-efficacy and ego strength in predicting suicidal ideation of nurses. Emergencies and Disasters Quarterly, 4, 85-92.
    • De Ridder, D. T. D., Kroese, F. M. & Gillebaart, M. (2018). Whatever happened to self-control? A proposal for integrating notions from trait self-control studies into state self-control research. Motivation Science, 4, 39–49.
    • Fradelos, E.C., Latsou, D., Mitsi, D., Tsaras, K., Lekka. D., Lavdaniti, M. & et al. (2018). Assessment of the relation between religiosity, mental health, and psychological resilience in breast cancer patients. Contemp Oncol, 22(3), 172-177.
    • Friese, M. L., Schweizer, A., Arnoux, F. & Wänke, M. (2014). Personal Prayer Counteracts Self-Control Depletion. Consciousness and Cognition, 29, 90-95.
    • Fujita, K. (2011). On conceptualizing self-control as more than the effortful inhibition of impulses. Personality and Social PsychologyRe vi ew, 15(4), 352-366.
    • Galatzer, I. & Bonanno, G. (2013). Heterogeneous patterns of stress over the four years of college: associations with anxious attachment and ego-resiliency. Journal of Personality, 81, 476–488.
    • Gillebaart, M. & Adriaanse, M. A. (2017). Self-control Predicts Exercise Behavior by Force of Habit, a Conceptual Replication of Adriaanse 2014. Frontiers in Psychology, 8(190), 1–6.
    • Gokalp, Z. S. & KOÇ, H. (2022). Adaptation of Turkish Version of Two Different Self-Control Scales. Bartın University Journal of Faculty of Education, 11(2), 338-350.
    • Harmon, M.H. (1980). The Barron Ego Strength Scale: A study of personality correlates among normal. Journal of Clinical Psychology, 36, 433-436.
    • Hidayah, R. (2021). Students’ Self-Adjustment, Self-Control, and Morality. Journal of Social Studies Education Research, 12 (1), 174-193.
    • Hofmann, W., Luhmann, M., Fisher, R.R., Vohs, K.D. & Baumeister, R.F. (2014). Yes, but are they happy? Effects of trait self-control on affective well-being and life satisfaction. J.Pers, 82 (4), 265–277.
    • Hofmann, W., Meindl, P., Mooijman, M., Graham, J. (2018). Morality and Self-Control: How They Are Intertwined and Where They Differ. Association for psychological science, 286-291.
    • Kelly, W. & Daughtry, D. (2018). Shorter Short Version of Barron's Ego Strength Scale. 1-6. https://www.researchgate.net/publication/325813206.
    • Kelly, W. E. (2020). Nightmares and ego strength revisited: Ego strength predicts nightmares above neuroticism and general psychological distress. Dreaming, 30(1), 29–44.
    • Killgore,W. D., Taylor, E. C., Cloonan, S. & Dailey, (2020). Psychological resilience during the COVID-19 lockdown. Psychiatry Research, 291, 1-2. 
    • Kim, K. H. & Park, S. Y. (2016). The Effects of Young Children Teachers' Ego-strength and Self-efficacy on Problem Solving. The Journal of the Korea Contents Association, 16, 638-648.
    • Lazarus, R. S. & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New Yourk: Springer.
    • Li, X., Li, W., Liu, M., Xiao, W. & Zhou, H. (2022). How Does Shyness Affect Chinese College Students’ Tendency to Mobile Phone Addiction? Testing the Mediating Roles of Social Anxiety and Self-Control. Frontiers in Public Health, 10, 1-8.
    • Lopez, C.R. & Snyder (2007). Handbook of Positive Psychology. Oxford University Press.
    • Macapagal, P. M. (2019). self-esteem, intimacy and ego-strength of male college students with multiple sex partners in university belt-manila. British Journal of Education, Learning and Development Psychology, 2(1),. 31-67.
    • Magen, E. & Gross, J. (2010). Getting our act together: Toward a general model of self-control. Self-control in society, mind and brain. Journal of Consumer Psychology, 335-353.
    • McCullough ,M. E & Willoughby, B. (2009). Religion, Self-Regulation, and Self-Control: Associations, Explanations, and Implications. Psychological Bulletin, 135(1), 69-93.
    • Mpaata, E., Koske, N. & Saina, E. (2022). Does self-control moderate financial literacy and savings behavior relationship? A case of micro and small enterprise owners. Current Psychology, 1-16.
    • Omara, S. A. (2018). Brain for Business –A Brain for Life, Cham, Switzerland. The Neuroscience of Business.
    • Piquero, A.R., Jennings, W. G., Farrington, D. P., Diamond, B. & Gonzalez, J. M. R. (2016). A meta-analysis update on the effectiveness of early self-control improvement programs to improve self-control and reduce delinquency. Journal of Experimental Criminology, 12(2), 249-264.
    • Pirutinsky, S. (2014). Does Religiousness Increase Self-Control and Reduce Criminal Behavior? A longitudinal Analysis of Adolescent Offenders. Criminal Justice and Behavior, 41 (11), 1290-1307.
    • Prout, T. A., Gottdiener, W. H., Camargo, A. & Murphy, S. (2018). The relationship between defense mechanisms and religious copingدusing a new two-factor solution for the Defense Style Questionnaire-40. Bulletin of the Menninger Clinic, 82(3), 224-252.
    • Rachlin, H. (2000). The science of self-control. Harvard University Press.
    • Ravenscroft, I. (2020). Terrorism, religion and self-control: An unexpected connection between conservative religious commitment and terrorist efficacy. Journal homepage, Terrorism and Political Violence, 1-17.
    • Rodriguez, J. E., Holmes, H. L., Alquist, J. L., Uziel, L. & Stinnett, A. J. (2021). Self-controlled responses to COVID-19: Self-control and uncertainty predict responses to the COVID-19 pandemic. Current Psychology, p. 3-15.
    • Rounding, Kevin, Albert Lee, Jill A. Jacobson, and Li-Jun Ji. (2012). Religion replenishes self-control. Psychological Science, 23, 635–642.
    • Serrano, S., Atherton, O. E., Robins, R. W. & Damian, R. I. (2022). Whose self-control development suffers or benefits in the face of adversity? A longitudinal study of Mexican-origin youth followed from age 10 to 16. European Journal of Personality, 36(4), 653–664.
    • Sheppard, V.B., Llanos, A.A., de Mendoza, A.H., Taylor, T.R. & Adams-Campbell, L.L. (2013). Correlates of depressive symptomatology in African American breast cancer patients. Journal of Cancer Survivorship, 7, 292-299.
    • Singh, N. & Anand, A. (2015) Ego-strength and selfconcept among adolescents: A study on gender differences. The International Journal of Indian Psychology, 3, 46-54.
    • Sumer, C. & Buttner, O. (2022) l’ll Do It – After One More Scroll: The Effects of Boredom Proneness, Self-Control, and Impulsivity on Online Procrastination. Frontiers in Psychology, 13, 1-11.
    • Tian, A. D., Schroeder, J. Häubl, G., Risen, J. L., Norton, M. I., & Gino, F. (2018). Enacting rituals to improve self-control. Journal of Personality and Social Psychology, 114(6), 851–876.
    • Unger, A., Bi, C., Xiao,Y,Ybarraet, O. (2016). The revising of the Tangney Self-Control Scale for Chinese students. PsyCh Journal, 5(2), 101–116.
    • Vazsonyi, A.T., Mikuška, J., Kelley, E. L. (2017). It’s time: a meta-analysis on the self control-deviance link. J. Crim. Justice, 48, 48–63.
    • Vohs, K. D. & Baumeister, R.F. (2017). Handbook of self-regulation: Research, theory, and applications (3rd ed.). Guilford Press.
    • Watterson, Kaylyn, and R. Brian Giesler. (2012). Religiosity and self-control: When the going gets tough, the religious get self-regulated. Psychology of Religion and Spirituality, 4, 193–203.
    • Willems, Y. E., Boesena , N., Li, j., Finkenauera, c. & Bartels, M. (2019). The heritability of self-control: A meta-analysis. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 324-334.
    • Zautra, A. J., Hall, J. S. & Murray, K. E. (2010). Resilience: A new definition of health for people andcommunities. In Reich, J, W., Zautra. A. J. & Hall, J. S. Hnadbook of adult resilience. The Guilford Press. New York: London.
    • Ziadni, M. F., Jasinski, M. J., Labouvie-Vief, G. & Lumley, M. A. (2016). Alexithymia, Defenses, and Ego Strength: CrossSectional and Longitudinal Relationships with Psychological Well-Being and Depression. J Happiness Stud, p. 1-15.
    References: 
    • اکبری، فاطمه و دیگران (1399). رابطة جهت‌گیری انگیزشی و خودمهارگری اسلامی با توجه به سبک دلبستگی به خدا. پژوهش‌نامة روان‌شناسی اسلامی، 6(12)، 1ـ21.
    • ایزدی، احمد و محمودی، خدیجه (1396). اثربخشی آموزش معنویت بر تاب‌آوری و کیفیت زندگی زنان مطلقه. زنان و خانواده، ۱۳(۴۳)، ۵۳ـ۷۳.
    • بادله، محمدتقی و دیگران (۱۳۹۹). رابطة باورهای دینی با کیفیت زندگی و تابآوری مادران کودکان سرطانی. تحقیقات سلامت در جامعه، ۶(۳)، ۱۰ـ۱۹.
    • بشارت، محمدعلی و دیگران (1395). نقش واسه‌ای استحکام من در رابطة بین ابعاد کمال‌گرایی و اضطراب. پژوهش‌نامة روان‌شناسی مثبت، 4(2)، 1ـ17.
    • بشارت، محمدعلی و دیگران (1396). نقش تکان‌شوری و استحکام من در پیش‌بینی نتایج درمان دارویی، انگیزشی و ترکیبی (دارویی ـ انگیزشی) اختلال سوءمصرف مواد. روان‌شناسی معاصر، 2(11)، 3ـ22.
    • بشارت، محمدعلی و دیگران (1398). نقش کمال‌گرایی معنوی / مذهبی در سلامت و اختلال روانی. رویش روان‌شناسی، 8(1)، 1ـ12.
    • بشارت، محمدعلی و دیگران (1400الف). رابطة کمال‌گرایی معنوی / مذهبی با استحکام من و سلامت معنوی. علوم روان‌شناختی، 20(101)، 667ـ676.
    • بشارت، محمدعلی و دیگران (1400ب). نقش واسطه‌ای سلامت معنوی و استحکام من در رابطة بین کمال‌گرایی معنوی/ مذهبی و سلامت روانی. روان‌شناسی فرهنگی، 5(1)، 138ـ165.
    • بشیری، ابوالقاسم (1398). الگوی انسان کامل با رویکرد روان‌شناختی. قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    • بشیری، ابوالقاسم و دیگران (1399). ساخت پرسش‌نامة انسان کامل بر اساس منابع اسلامی؛ با تأکید بر الگوی انسان کامل. روان‌شناسی و دین، 13(3)، 7ـ24.
    • بهزادپور، سمانه و دیگران (1394). نقش دین‌داری و تاب‌آوری در پیش‌بینی استرس زناشویی مادران دارای فرزند پسر با اختلال نارسایی توجه بیش‌فعالی. افراد استثنایی، ۵(۱۸)، ۷۱ـ۸۷.
    • پژوهی‌نیا، شیما و دیگران (1396). رابطة سبک زندگی اسلامی با هویت اخلاقی و خودکنترلی در نوجوانان. راهبرد فرهنگ، 37، 213ـ229.
    • رام، سمیه و دیگران (1396). منطق و محتوای برنامة درسی آموزش ارزش خویشتن بانی. تعلیم و تربیت، 133، 53ـ73.
    • رفیعی‌هنر، حمید (1395). روان‎شناسی مهار خویشتن با نگرش اسلامی. قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
    • رفیعی‌هنر، حمید و جان‌بزرگی، مسعود (1389). رابطة جهت‎گیری مذهبی و خودمهارگری. روا‎‎‎ن‎شناسی و دین، 3(1)، 31ـ42.
    • رفیعی‌هنر، حمید و دیگران (1393). تبیین سازه خودمهارگری بر اساس اندیشة اسلامی. روان‎شناسی و دین، 7(3)، 5ـ26.
    • زندی کریمخانی، مهتاب و شمس اسفندآباد، حسن (1397). بررسی رابطة بین استحکام من و تحمل ابهام با بهزیستی روان‌شناختی در دانش‌آموزان دختر و پسر دورة دوم دبیرستان منطقة فشافویه. کنفرانس ملی دستاوردهای نوین جهان در تعلیم و تربیت، روان‌شناسی، حقوق و مطالعات فرهنگی اجتماعی، 1، 1ـ11.
    • سیدحسینی، مریم‌سادات و دیگران (1399). پیش‌بینی میزان خودمهارگری نوجوانان دختر و پسر در مقطع دبیرستان بر اساس میزان صبر اسلامی و جهت‌گیری دینی. روان‌شناسی، 14(26)، 67ـ86.
    • صالحی عمران و دیگران (1392). مسئولیت‌پذیری دانشگاه و نهادینه کردن ویژگی‌های انسان کامل در دانشجویان. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 1، 19ـ38.
    • عبدالهی، زهرا و دیگران (1397). مطالعۀ نقش واسطه‌ای خودمهارگری در رابطۀ بین دین‌داری با شادکامی. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 8(1)، 1ـ22.
    • عنایت‌پور، محسن و همکاران (1398). نقش میانجی خودمهارگری در رابطة بین دین‌داری و بهزیستی روان‌شناختی. پژوهش‌های روان‌شناسی اسلامی، ۲(۲)، 97ـ113.
    • فرهوش، محمد و دیگران (1399). الگوی خودمهارگری جوان شیعه با رویکرد نظریة زمینه‌ای. پژوهش در دین و سلامت، 6(1)، 60ـ73.
    • فهمیده، سمانه و دیگران (1397) نقش واسطه‌ای استحکام من در رابطة بین تحول من و سلامت روان در دانشجویان ساکن خوابگاه دانشگاه تهران. علوم روان‌شناختی، 17(67)، 303ـ309.
    • مطهری، مرتضی (1400). انسان کامل. تهران: صدرا.
    • ملک، فاطمه و دیگران (1398). مؤلفه‌های شناختی خودکنترلی در روایات امام رضا با روش تحلیل محتوا. فرهنگ رضوی، 8(4)، 175ـ208.
    • منصوری، جمیل و دیگران (1398). پیش‌بینی سطوح بهوشیاری بر اساس استحکام من. رویش روان‌شناسی، 8(6)، 45ـ50.
    • موسوی مقدم، سیدرحمت‌الله و دیگران (1394). بررسی رابطة هوش معنوی با خودکنترلی و مکانیسم‌های دفاعی در دانش‌آموزان دختر سال سوم متوسطه. مجلة علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، 25(1)، 59ـ64.
    • نوابی‌فر، فرناز و دیگران (1400). بررسی اثربخشی آموزش مفاهیم نه‌گانه شخصیتی (انیاگرام) بر خودکنترلی متقاضیان پیش از ازدواج. تحقیقات نظام سلامت، 17(2)، 119ـ126.
    • نوروزی، عفت و دیگران (1400). پیش‌بینی کیفیت زندگی بر اساس راهبردهای مقابله‌ای و سلامت معنوی در زنان باردار مبتلا به چاقی. سلامت اجتماعی، ۸(۲)، ۲۶۴ـ۲۷۴.
    • بازدید: 91
    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مظفری، زهرا، حسینی، سیده اسماء، فرح بیجاری، اعظم.(1403) پیش‌بینی میزان تحقق انسان کامل اسلامی بر اساس خودمهارگری و استحکام من. فصلنامه روان‌شناسی و دین، 17(3)، 85-104 https://doi.org/10.22034/ravanshenasi.2024.2020968

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    زهرا مظفری؛ سیده اسماء حسینی؛ اعظم فرح بیجاری."پیش‌بینی میزان تحقق انسان کامل اسلامی بر اساس خودمهارگری و استحکام من". فصلنامه روان‌شناسی و دین، 17، 3، 1403، 85-104

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مظفری، زهرا، حسینی، سیده اسماء، فرح بیجاری، اعظم.(1403) 'پیش‌بینی میزان تحقق انسان کامل اسلامی بر اساس خودمهارگری و استحکام من'، فصلنامه روان‌شناسی و دین، 17(3), pp. 85-104

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    مظفری، زهرا، حسینی، سیده اسماء، فرح بیجاری، اعظم. پیش‌بینی میزان تحقق انسان کامل اسلامی بر اساس خودمهارگری و استحکام من. روان‌شناسی و دین، 17, 1403؛ 17(3): 85-104