صفحه‌ها:
5-
تاریخ دریافت: 1392/07/09
تاریخ پذیرش: 1392/11/25
چکیده:
هدف این پژوهش، طراحی، ساخت و اعتباریابی مقیاس تکبر- تواضع براساس قرآن کریم و روایات پیامبر و اهل بیت(ع)، به منظور سنجش رذیله اخلاقی تکبر و فضیلت اخلاقی تواضع بود. بدین منظور، ابتدا آیات و روایات مرتبط مورد مطالعه، دسته بندی و مفهوم شناسی شد و پس از طی مراحل ساخت و اعتبارسنجی، پرسش نامه ای 31 گویه ای بین 475 دانشجو و طلبه، که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا شد. برای بررسی روایی مقیاس، از روش های روایی محتوا (نظر کارشناسان) و تحلیل عاملی (اکتشافی و تأییدی) استفاده شد. میزان 38/ 94 درصدی موافقت کارشناسان و معناداری ضریب تطابق کندال، گویای قوت روایی محتوای مقیاس بود. تحلیل یافته ها، بیانگر این است که مقیاس اسلامی تکبر- تواضع دارای چهار عامل (عدم پذیرش/ پذیرش دیگران، هیجان و معرفت دینی، احساس حقارت/ عزت نفس و نیاز به تأیید اجتماعی/ خودبسندگی) بوده است. برای بررسی اعتبار مقیاس، از روش های ضریب بازآزمایی، اعتبار درونی به وسیله آلفای کرونباخ و دونیمه کردن استفاده شد. ضریب بازآزمایی 857/ 0، آلفای کرونباخ 837/ 0 و ضریب دونیمه سازی 781/ 0 نشانگر اعتبار قوی این مقیاس است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت: این پرسش نامه دارای اعتبار و روایی بالا بوده و عوامل منسجمی از آن به دست می آید که می توان با کاربرد آن، ویژگی های اخلاقی تکبر و تواضع افراد را مورد مطالعه قرار داد و در پژوهش های آتی از آن استفاده کرد.
Article data in English (انگلیسی)
متن کامل مقاله:
سال ششم، شماره چهارم، پیاپی 24، زمستان 1392، ص 5 ـ 22
عباسعلی هراتیان / کارشناس ارشد روان شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) a.haratiyan@gmail.com
مژگان آگاه هریس / استادیار روان شناسی دانشگاه پیام نور گرمسار agah.mojgan@yahoo.com
الهام موسوی / کارشناس ارشد روان شناسی دانشگاه پیام نور گرمسار ehm.mousavi@gmail.com
دریافت: 9/ 7/ 1392ـ پذیرش: 25/ 11/ 1392
چکیده
هدف این پژوهش، طراحی، ساخت و اعتباریابی مقیاس تکبر- تواضع براساس قرآن کریم و روایات پیامبر و اهل بیت(ع)، به منظور سنجش رذیله اخلاقی تکبر و فضیلت اخلاقی تواضع بود. بدین منظور، ابتدا آیات و روایات مرتبط مورد مطالعه، دسته بندی و مفهوم شناسی شد و پس از طی مراحل ساخت و اعتبارسنجی، پرسش نامه ای 31 گویه ای بین 475 دانشجو و طلبه، که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا شد. برای بررسی روایی مقیاس، از روش های روایی محتوا (نظر کارشناسان) و تحلیل عاملی (اکتشافی و تأییدی) استفاده شد. میزان 38/ 94 درصدی موافقت کارشناسان و معناداری ضریب تطابق کندال، گویای قوت روایی محتوای مقیاس بود. تحلیل یافته ها، بیانگر این است که مقیاس اسلامی تکبر- تواضع دارای چهار عامل (عدم پذیرش/ پذیرش دیگران، هیجان و معرفت دینی، احساس حقارت/ عزت نفس و نیاز به تأیید اجتماعی/ خودبسندگی) بوده است. برای بررسی اعتبار مقیاس، از روش های ضریب بازآزمایی، اعتبار درونی به وسیله آلفای کرونباخ و دونیمه کردن استفاده شد. ضریب بازآزمایی 857/ 0، آلفای کرونباخ 837/ 0 و ضریب دونیمه سازی 781/ 0 نشانگر اعتبار قوی این مقیاس است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت: این پرسش نامه دارای اعتبار و روایی بالا بوده و عوامل منسجمی از آن به دست می آید که می توان با کاربرد آن، ویژگی های اخلاقی تکبر و تواضع افراد را مورد مطالعه قرار داد و در پژوهش های آتی از آن استفاده کرد.
کلید واژه ها: سنجش اخلاقی، تکبر، تواضع، روایی و اعتبار.
شیوه ارجاع به این مقاله:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
هراتیان، عباسعلی.(1392) ساخت و اعتباریابی مقیاس اسلامی تکبر- تواضع. فصلنامه روان‌شناسی و دین، 6(4)، 5-
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
عباسعلی هراتیان."ساخت و اعتباریابی مقیاس اسلامی تکبر- تواضع". فصلنامه روان‌شناسی و دین، 6، 4، 1392، 5-
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
هراتیان، عباسعلی.(1392) 'ساخت و اعتباریابی مقیاس اسلامی تکبر- تواضع'، فصلنامه روان‌شناسی و دین، 6(4), pp. 5-
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
هراتیان، عباسعلی. ساخت و اعتباریابی مقیاس اسلامی تکبر- تواضع. روان‌شناسی و دین، 6, 1392؛ 6(4): 5-
