صفحهها:
27-44
تاریخ دریافت: 1401/06/18
تاریخ پذیرش: 1401/09/12
چکیده:
هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین مبانی روش شناختی در روان شناسی اسلامی براساس منابع اسلامی و با تأکید بر اندیشه های علامه مصباح یزدی است. بدین منظور به منابع دست اول اسلامی (قرآن و روایات) و نیز آثار مکتوب علامه مراجعه شد و داده های مربوط به نحوه شناخت، روش های شناخت و ابزار شناخت جمع آوری گردیدند. داده ها به شیوه تحلیل محتوای کیفی متون، بررسی و با مباحث روان شناختی مقایسه گردیدند. یافته ها نشان داد: 1) روش بررسی همواره تابع ماهیت موضوع است و امری دلبخواهی نیست. 2) روش های کشف واقع متنوع هستند و روش «تجربی» تنها نسبت به یک دسته از واقعیت ها بسندگی دارد. 3) روش «تجربی» قابل اعتماد است و اطمینان عرفی را در پی دارد و در برخی شرایط یقین آور است. 4) روش «نقلی» برای شناخت واقعیت های فراحسی و فراعقلی کاربرد دارد و راهی برای کشف واقع است. 5) ابزار نهایی شناخت که بر همه روش ها سیطره دارد عقل است. 6) ارزش مداری در انتخاب روش ها و فنون حاکم است.
Article data in English (انگلیسی)
Title:
Methodological Foundations of Islamic Psychology with an Emphasis on Allameh Misbah Yazdi’s Thoughts
Abstract:
The aim of this research is to identify and explain the methodological foundations of Islamic psychology based on Islamic sources with an emphasis on the thoughts of Allameh Misbah Yazdi. Thus, I referred to the first-hand Islamic sources (the Holy Qur'an and Islamic narrations) as well as Allameh's written works and collected the data related to the process of knowledge, methods of knowledge and tools of knowledge. Then I examined the data and compared them with psychological topics using the method of analyzing the qualitative content of texts. According to the outcomes: 1) the investigation method always depends on the nature of the subject and is not arbitrary. 2) The methods of discovering facts are diverse and the "experimental" method is sufficient for only one group of facts. 3) The "experimental" method is reliable and leads to what is called ‘confidence’ and leads to certainty in some conditions. 4) The "narrative" method is useful for the knowledge of extra-sensory and extra-intellectual realities and is a way to discover reality. 5) The ultimate tool of knowledge that dominates all methods is reason. 6) The selection of methods and techniques are based on values.
متن کامل مقاله:
* این مقاله در همایش بین المللی «علوم انسانی اسلامی در اندیشه علامه محمدتقی مصباح یزدی» پذیرش شده است.
شیوه ارجاع به این مقاله:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
احمدی محمدآبادی، محمدرضا.(1401) مبانی روششناختی روانشناسی اسلامی با تأکید بر اندیشههای علامه مصباح یزدی*. فصلنامه روانشناسی و دین، 16(1)، 27-44
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
محمدرضا احمدی محمدآبادی."مبانی روششناختی روانشناسی اسلامی با تأکید بر اندیشههای علامه مصباح یزدی*". فصلنامه روانشناسی و دین، 16، 1، 1401، 27-44
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
احمدی محمدآبادی، محمدرضا.(1401) 'مبانی روششناختی روانشناسی اسلامی با تأکید بر اندیشههای علامه مصباح یزدی*'، فصلنامه روانشناسی و دین، 16(1), pp. 27-44
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
احمدی محمدآبادی، محمدرضا. مبانی روششناختی روانشناسی اسلامی با تأکید بر اندیشههای علامه مصباح یزدی*. روانشناسی و دین، 16, 1401؛ 16(1): 27-44